Voorlopig geen nieuwe adopties uit het buitenland

Nederland schort per direct adopties uit het buitenland op. Dat heeft demissionair minister Dekker voor Rechtsbescherming bekendgemaakt, in reactie op het rapport van de commissie-Joustra over de Nederlandse adoptiecultuur en de rol van de overheid. Lopende adoptieprocedures worden nog wel afgerond, na een extra toets. Ook zal de Staat zich niet meer beroepen op verjaring in procedures van geadopteerden.

Volgens de commissie heeft Nederland zich in het verleden te passief opgesteld in het adoptieproces. Daardoor was het toezicht op procedures onvoldoende en is er niet ingegrepen bij misstanden die aan het licht kwamen. Het gaat onder meer om kinderdiefstal, kinderhandel en onethisch handelen van ambtenaren. Al sinds de jaren 60 waren dit soort misstanden bekend.

Minister Dekker erkent dat. "De Nederlandse overheid is tekortgeschoten door jarenlang weg te kijken van misstanden bij interlandelijke adoptie en hier niet op in te grijpen", zegt hij. Dekker biedt gedupeerden zijn excuses aan. Hij zegt dat geadopteerden erkenning verdienen van fouten uit het verleden en hulp verdienen in het heden.

Dekker verklaart de misstanden doordat lang het gevoel heeft geheerst dat een adoptie een vorm van 'goeddoen' was voor adoptieouders met een kinderwens en de kinderen, die vaak uit arme landen kwamen. "Dat is een verklaring voor de misstanden, maar geen rechtvaardiging", aldus Dekker.

Volgens Dekker worstelen kinderen met prangende vragen die soms moeilijk te beantwoorden zijn:

Het rapport van de commissie onder leiding van Tjibbe Joustra werd vanochtend gepresenteerd, maar de conclusies lekten vrijdag al uit. Minister Dekker zegt dat het kabinet alle aanbevelingen uit het rapport overneemt. Zo komt er onder meer een onafhankelijk landelijk expertisecentrum voor adoptie, dat kennis over identiteitsvorming en nazorg bundelt.

De commissie concludeert verder dat er in de loop der tijd maatregelen zijn genomen om het toezicht en de regulering te verbeteren, maar dat "het systeem inherente kwetsbaarheden bevat". Joustra zegt dat de commissie betwijfelt of er een systeem ontworpen kan worden dat deze kwetsbaarheden wegneemt, maar laat dat aan de politiek.

Daarbij sluit Dekker zich aan. "Al is er geen sprake meer van wegkijken en is het toezicht aangescherpt. Het systeem is en blijft kwetsbaar. Daarom moeten we ons herbezinnen op adopties uit het buitenland." Een beslissing over een toekomstig adoptiesysteem laat de demissionair minister aan een volgend kabinet.

Niet meer beroepen op verjaring

Verder kondigt Dekker aan dat de Staat zich bij vorderingen in verband met adopties uit het buitenland niet langer zal beroepen op verjaring, zoals vorig jaar bijvoorbeeld gebeurde in de zaak van Dilani Butink die in 1992 uit Sri Lanka werd geadopteerd. Daarmee verstevigt hij de positie van geadopteerden die een procedure tegen de Nederlandse overheid willen beginnen.