Vrees voor tienduizenden 'tweederangsburgers' door aanscherping taaleis
Zeker 50.000 ingeburgerde statushouders dreigen volgens VluchtelingenWerk Nederland "tweederangsburgers" te worden. Dit komt doordat ze met terugwerkende kracht, vanwege een aanscherping van de taaleis voor naturalisatie, geen zicht meer hebben op een Nederlands paspoort. De stichting heeft hierover een brandbrief geschreven naar de Tweede Kamer.
Vanaf 1 januari wordt het taalniveau voor vluchtelingen die in aanmerking willen komen voor het Nederlanderschap opgehoogd met één niveau, van A2 naar B1. Dat niveau staat volgens de Rijksoverheid voor "eenvoudig Nederlands", dat door het grootste gedeelte van de bevolking wordt gesproken en begrepen.
Minister Koolmees (Sociale Zaken) kondigde het aanscherpen van de eis twee jaar geleden aan. Vooral omdat statushouders met een hoger taalniveau een betere kansen hebben op een baan. Koolmees erkende toen al dat voor sommige vluchtelingen het B1-niveau te hoog zou kunnen zijn. Die krijgen dan een "leerroute" aangeboden.
Vluchtelingen die werken en belasting betalen
Maar nu blijkt volgens VluchtelingenWerk dat de aanscherping ook geldt voor vluchtelingen die bijvoorbeeld in 2015 naar Nederland zijn gekomen, in de vluchtelingencrisis. Zij komen nu ongeveer in aanmerking voor naturalisatie, maar hebben in hun inburgeringstraject nooit aan een hogere taaleis dan A2 - zoals is vereist voor het inburgeringsexamen - hoeven te voldoen.
Abdeluheb Choho, directeur van VluchtelingenWerk Nederland, vindt dat oneerlijk, zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Omdat de overheid met twee maten gaat meten en gaat discrimineren op leerbaarheid en zelfs op leeftijd", legt Choho uit. "Voor iemand die bijvoorbeeld analfabeet is wordt straks dezelfde taaleis gesteld als aan iemand die jong en hoogopgeleid is. Dat vinden wij niet kunnen."
Het gaat volgens Choho om vluchtelingen die in Nederland al zijn ingeburgerd, aan het werk zijn en ook gewoon belasting betalen. "Maar tegen hen zeggen we: u hoort er straks nooit helemaal bij. Ze zullen moeilijker een baan kunnen vinden, hun kinderen kunnen niet alles kiezen als het gaat om studies en ze mogen straks niet stemmen. Dat vinden wij een heel verkeerde boodschap naar deze mensen."
'Stel gelijk met eis in inburgeringsexamen'
Daarnaast heeft het kabinet de Tweede Kamer volgens VluchtelingenWerk "zeer summier en onvolledig" geïnformeerd over zaken rond de aanscherping van de taaleis met terugwerkende kracht. Bijvoorbeeld als het gaat om de grootte van de groep vluchtelingen.
De stichting roept de Kamer op het kabinet terug te roepen, zodat het vereiste taalniveau voor het inburgeringsexamen (A2) ook weer geldt voor naturalisatie. "Daarbij wordt de lat voor elke individuele nieuwkomer op een zo hoog mogelijk maar haalbaar niveau gelegd", aldus de stichting.
VVD-Kamerlid Bente Becker spreekt op Twitter in een reactie op de brandbrief van VluchtelingenWerk over "de omgekeerde wereld". Becker: "De taal niet spreken plaatst je buiten onze maatschappij. Een paspoort helpt daar niets bij, Nederlands spreken wel."
