Eerste paal geslagen voor Holocaustmonument Amsterdam
In Amsterdam is de eerste paal geslagen voor een monument voor de Nederlandse slachtoffers van de Holocaust. Dat gebeurde door initiatiefnemer Jacques Grishaver van het Auschwitz Comité en burgemeester Halsema.
Het Namenmonument wordt 250 meter lang en bestaat uit een aantal muren die zo worden neergezet dat er een labyrint ontstaat van gangen. Bezoekers kunnen daar dan doorheen lopen.
In de muren zijn de namen, geboortedata en leeftijden gegraveerd van ruim 102.000 Nederlandse Joden, Sinti en Roma die tijdens de Tweede Wereldoorlog om het leven kwamen en geen eigen graf hebben.
Het monument komt op een groenstrook langs de Weesperstraat in Amsterdam, ter hoogte van de Nieuwe Herengracht. Op die plek stond het monument van Joodse Erkentelijkheid. Dat werd eind mei weggehaald en opgeslagen. Half september zal het weer te zien zijn, op het Weesperplein.
Zo werd de eerste paal de grond in 'geslagen':
14 jaar geleden begon Grishaver met zijn poging om het Holocaust Namenmonument te krijgen. Bij het slaan van de eerste paal roemde burgemeester Halsema hem om zijn onvermoeibaarheid en onverzettelijkheid om zijn doel te bereiken.
Grishaver zelf sprak van een fantastisch, historisch moment. Hij benadrukte dat deze herdenkingsplek vooral belangrijk is voor de nieuwe generatie. "Als je die 102.000 namen ziet, kun je je niet voorstellen dat dit is gebeurd. We moeten overbrengen naar de jeugd waartoe discriminatie en racisme kunnen leiden."
Ontwerp van Libeskind
Het Namenmonument is een ontwerp van de tot Amerikaan genaturaliseerde Pools-Joodse architect Daniel Libeskind, zoon van Holocaust-overlevenden. Het omvat vier Hebreeuwse letters, die samen 'In herinnering aan' betekenen.
Libeskind ontwierp ook het Jüdisches Museum in Berlijn en maakte het oorspronkelijke masterplan van het stuk grond in New York waar het World Trade Center stond.
Er is veel te doen geweest over de gedenkplaats. De oorspronkelijke locatie, het Wertheimpark in Amsterdam, werd geschrapt na protesten van buurtbewoners. Zij vonden het park te klein voor een monument van ruim 1000 vierkante meter. Daarnaast staat er al een Holocaustmonument van Jan Wolkers in het park.
Daarna kwam het Weesperplantsoen in beeld. Buurtbewoners en andere belanghebbenden voeren al jarenlang een juridische strijd tegen de komst, tot aan de Raad van State aan toe. Ze vrezen onder meer voor onveilige situaties omdat er te weinig ruimte zou zijn voor de verwachte grote aantallen bezoekers.
Rechters verklaarden tot nu toe alle bezwaren ongegrond. Zo zijn er veel open plekken in het monument en worden er zichtbare en onzichtbare maatregelen genomen om de veiligheid te bewaken. Ook was er voldoende nagedacht over parkeergelegenheid en verkeersveiligheid.
Initiatiefnemer Grishaver reageerde in juli verheugd op de uitspraak van de bestuursrechter. "Het was een heel lange strijd met heel veel spanning en zenuwen, maar het komt goed. Het is verschrikkelijk dat je zo'n strijd moet voeren over de nagedachtenis aan 102.000 mensen, want daar komt het wel op neer."
