Utrecht baalt van overstap 'Jan van de gemeente' naar Den Haag
Jan van Zanen mag zich vanaf 1 juli burgemeester van Den Haag noemen, werd gisteravond bekend. Met de VVD'er haalt de hofstad een bestuurlijk zwaargewicht binnen met jarenlange ervaring in de lokale politiek. En daarom zijn ze in Utrecht, waar Van Zanen nu nog burgemeester is, minder blij met zijn aanstaande vertrek.
"Dit nieuws valt een beetje rauw op ons dak", zei de Utrechtse D66-fractievoorzitter Jony Ferket gisteren al meteen. Ook de lokale fractievoorzitter van de VVD, Dimitri Gilissen, zegt op Twitter "verrast" te zijn door "het onverwachte vertrek" van zijn partijgenoot. "Utrecht gaat haar bevlogen en betrokken burgervader missen."
'Zes jaar volmaken'
De meeste mensen hadden de overstap van Van Zanen naar Den Haag niet zien aankomen. Hij is sinds 2014 burgemeester van Utrecht en tekende in januari nog voor zes jaar bij.
Eind vorig jaar wuifde hij in een interview in het AD over die herbenoeming weg dat zijn naam werd genoemd voor de Haagse burgemeesterspost. "Oh, alsjeblieft. Altijd als er ergens iets vrijkomt, begint het weer. Ik ben zelfs genoemd toen ze in een gemeente in Zeeland maar geen burgemeester konden vinden."
Van Zanen zei zich te kunnen voorstellen dat sommige bestuurders tussentijds vertrekken. "Maar ik maak de komende zes jaar zeker vol."
Telefoontje tijdens raadsvergadering
Dat gaat dus toch niet gebeuren, bleek gisteravond. Het vertrek van Van Zanen werd bekend toen de vergadering van de Utrechtse gemeenteraad nog bezig was.
Van Zanen vertelt aan een journalist van het AD/Utrechts Nieuwsblad hoe dat gisteren ging, toen hij tijdens de raadsvergadering een telefoontje kreeg:
Het nieuws over Van Zanens vertrek sloeg in als een bom, zei journalist Wouter de Heus vanmorgen in het NOS Radio 1 Journaal. Hij volgt de Utrechtse politiek al jaren op de voet voor het AD. "Iedereen in de raad was echt flabbergasted."
Van Zanen is populair in Utrecht, aldus De Heus. "Hij kan met iedereen heel goed contact leggen. Het maakt niet uit of je putjesschepper bent of hoogleraar. Hij is voor iedereen Jan van de gemeente, zo stelt hij zich vaak voor."
Op sociale media reageren veel inwoners van Utrecht teleurgesteld op Van Zanens vertrek.
In Den Haag zien ze de 58-jarige VVD'er op hun beurt graag komen. Volgens de vertrouwenscommissie van de Haagse gemeenteraad, die de zoektocht naar een nieuwe burgemeester leidde, kan hij met al zijn ervaring meteen de slag.
Wel hebben sommige partijen kritiek op de benoemingsprocedure. Zoals Hart voor Den Haag/Groep de Mos, de grootste partij in Den Haag. Ook de PVV had liever een gekozen burgemeester gehad.
Den Haag zit in een rumoerige periode. Die begon na het uit de hand gelopen vreugdevuur tijdens de jaarwisseling in 2019, die oud-burgemeester Krikke uiteindelijk de kop kostte.
Bovendien speelt, naast de coronacrisis, momenteel nog de corruptiezaak rond de voormalige wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui.
Van Zanen wordt vaak geprezen om zijn handelen rond de tramaanslag in Utrecht vorig jaar, hoewel er ook kritiek was op de communicatie vanuit de gemeente. De VVD'er neemt jarenlange bestuurlijke ervaring mee naar Den Haag. Hij was onder meer wethouder, VVD-voorzitter, burgemeester van Amstelveen en nu dus van Utrecht.
In de domstad laat hij een "zelfbewuste raad", een "ingewerkt college" en een "vrolijke griffie" achter, vindt hij. "En inwoners die steeds meer openlijk trots zijn op hun stad. En terecht."
Volgens Van Zanen staat Utrecht er goed voor. In Den Haag gaat hij verder met het volgen van zijn "passie", zegt hij: "Het dienen van de lokale publieke zaak."
