Sinds de maatregelen tegen het coronavirus zijn ingevoerd, lijkt de verbondenheid in Nederland steeds groter te worden. Door het hele land starten mensen initiatieven om elkaar te helpen.
We kijken ineens veel meer naar elkaar om, ziet ook Derk Loorbach, hoogleraar sociaal-economische transities aan de Erasmus Universiteit. "Social distancing is eigenlijk meer physical distancing", zegt Loorbach, "We komen nu juist veel meer tot elkaar. Mensen merken hoe belangrijk sociaal contact is, nu ze dat niet meer hebben."
In de coronacrisis is er veel behoefte om elkaar te helpen. Mensen uit heel Nederland bieden hulp aan aan mensen die vanwege het virus de deur niet uit kunnen of die een oppas nodig hebben. Ook worden massaal kaartjes naar verpleeghuizen gestuurd, doen mensen boodschappen voor de buurvrouw en organiseren ze een berenjacht voor kinderen in de buurt.
De pandemie houdt ons volgens Loorbach een spiegel voor. Een heftige periode zoals deze is nodig om een gedragsverandering in gang te zetten. "Mensen zijn routinewezens. Het zijn vaak schokken of crises die helpen dingen te versnellen die we eigenlijk al lang wisten. We weten vaak wel dat we dingen anders moeten doen, maar we hebben een duwtje in de rug nodig."
Ook in Loppersum staan de buren in deze crisis extra voor elkaar klaar. In het NOS Journaal vertellen ze waarom:
Maar hoe houden we dat gevoel van verbondenheid vast als de coronacrisis voorbij is? "Dat is een lastige", zegt Loorbach. "Een duurzame gedragsverandering blijft hangen na dertig dagen. De periode is lang genoeg, dus de norm zal wel degelijk verschuiven op een aantal terreinen."
Toch vindt Denker des Vaderlands Daan Roovers het nog te vroeg om conclusies te trekken. Wel vallen de initiatieven haar ook op. "Een crisis stelt ons op de proef. Het is afwachten welke kant het op gaat."
Of we deze verbondenheid zullen volhouden na deze crisis, is ook volgens Roovers de vraag. "Mensen zijn wel in staat nieuwe gewoontes te ontwikkelen, maar dat kost veel tijd. We zijn gewoontedieren, we zoeken de gemakkelijke weg."
We doorstaan dit samen, dat geeft zelfvertrouwen.
Dat we deze 'moeilijke' weg nu met z'n allen bewandelen, is daarom een behoorlijke prestatie, vindt de Denker des Vaderlands. "De temperatuur van het water verandert zo snel. Vier weken geleden vierde ik carnaval met een argeloosheid die je je nu niet meer kunt voorstellen. Ik hing iedereen om de hals, dronk met anderen uit een gemeenschappelijke fles. Dat we ons leven nu radicaal omgegooid hebben is een ongelooflijke prestatie."
Een mentale opsteker, voor als alles straks achter de rug is. "We doorstaan dit samen, dat geeft zelfvertrouwen. Dat zou de samenleving kunnen versterken."
Loorbach denkt dat als we het gevoel van verbroedering weten vast te houden, dat veel goeds biedt voor de toekomst."Wij zitten in de generatie waar het nog voelt als gedragsverandering. Maar als die optreedt op grote schaal, dan groeit een nieuwe generatie op in een context waar ander gedrag normaal is."
