Nog geen nieuwe Europese Commissie, twijfels over Hongaarse kandidaat
De nieuwe Europese Commissie is nog niet compleet. Het Europees Parlement keurde vandaag de kandidatuur van de Fransman Thierry Breton en de Roemeense Adina Valeanis goed, maar de nieuwe Hongaarse eurocommissaris Olivér Várhelyi moet nog extra huiswerk maken.
Tijdens de hoorzitting vandaag in Brussel kon de kandidaat van de Hongaarse premier Orbán de Europese politici niet overtuigen van zijn onafhankelijkheid. Op elke vraag die hij kreeg over het beleid van Hongarije en de onafhankelijkheid van rechters en de media, antwoordde hij steevast op te zullen komen voor de Europese belangen.
Aan de leiband van Orbán
Maar dat antwoord was voor veel politici niet voldoende; ze willen de zekerheid dat Várhelyi niet aan de leiband van de Hongaarse premier loopt. Bovendien wordt hij als nieuwe commissaris verantwoordelijk voor de uitbreiding van de EU. "Ik hoop de Balkan verder te ontwikkelen en ik wil Noord-Macedonië helpen bij de toetreding. En over vijf jaar hoop ik dat Servië lid is van de EU."
Juist over die uitbreiding zijn de grootste zorgen bij de parlementariërs. Tineke Strik van GroenLinks vroeg Várhelyi hoe hij dat gaat doen, immers zelf "afkomstig uit een land waar de regering oppositiepartijen onderdrukt, de media controleert, rechters dwingt met pensioen te gaan en minderheden discrimineert".
En ook Kati Piri van de PvdA vroeg Várhelyi waarom hij als Hongaar zich met uitbreiding en dus toetsing van de rechtsstaat zou willen bezighouden. Volgens Várhelyi zou uitgerekend Piri dat moeten snappen: "U bent ook van Hongaarse afkomst. U staat net als ik dicht bij de Balkan". Daarna ging de discussie verder in het Hongaars. Nadat Piri had gecheckt of iedereen de vertaling kon volgen, vroeg ze: "U gaat dus controleren of de rechtsstaat onafhankelijk is en of de media onafhankelijk zijn. Is het land dat u het beste kent, Hongarije, daar een goed voorbeeld voor?"
Várhelyi's antwoord, ook in het Hongaars: "Het is niet mijn taak om te oordelen over de prestatie van Hongarije als het aankomt op de rechtsstaat."
Respect tonen
Het bleek uiteindelijk niet voldoende. Een meerderheid in het Europees Parlement wil dat de Hongaar meer informatie geeft. De belangrijkste eis is dat Várhelyi laat zien dat hij respect heeft voor de Europese waarden en rechten. Hij moet dat schriftelijk doen; hij heeft een aantal vragen meegekregen waar hij voor maandag antwoord op moet geven.
Daarna beslissen de Europarlementariërs of Várhelyi de komende vijf jaar eurocommissaris mag zijn. De vorige Hongaarse kandidaat werd afgewezen omdat deze onvoldoende opheldering wilde geven over zijn banden met een advocatenkantoor.
Of Ursula von der Leyen op 1 december kan starten met haar nieuwe commissie is zeer de vraag. Het tijdschema wordt krap, maar het kan nog altijd. Tot die tijd blijft Frans Timmermans voorzitter van de oude commissie, nu Jean Claude Juncker ziek is.
