Kandidaat-Eurocommissarissen sneuvelen bij bosjes, wat is er aan de hand?
De kandidaat-Eurocommissarissen sneuvelen bij bosjes in het Europees Parlement. De ene na de andere kandidaat wordt gewogen en voorlopig te licht bevonden. De balans tot op heden is twee commissarissen die definitief zijn afgewezen en drie die herexamen moeten doen. Daar komt vandaag waarschijnlijk nog een vierde bij. Wat is er aan de hand?
Bij de meeste leden van het parlement zit het chagrijn van de coup die de regeringsleiders hebben gepleegd na de verkiezingen er nog diep in. Niet één van de kandidaten die campagne had gevoerd werd voorzitter van de Europese Commissie, maar Ursula von der Leyen. Een ouderwetse achterkamertjesbenoeming door de EU-leiders, waarbij het Parlement het nakijken had.
Bij de stemming in het Europees Parlement haalde Von der Leyen maar net genoeg stemmen om zich de komende vijf jaar voorzitter te mogen noemen. Om de nieuwe baas van de Europese Commissie te worden moest ze aan alle partijen beloftes doen, van meer groen beleid tot een hard migratiebeleid, van een nieuwe economie tot minder regels. En dat breekt haar nu op.
De Europarlementariërs willen boter bij de vis. De landbouwcommissaris moet een ander landbouwbeleid beloven, maar hij komt niet verder dan 'we onderzoeken het'. De commissaris die over migratie gaat, durft eveneens geen oplossingen of de contouren van een oplossing te schetsen en de Franse kandidaat voor interne markt is voorzichtig als ze het over een nieuw soort economie heeft. "Te mager", zegt Esther de Lange (CDA) als het over Sylvie Goulard (interne markt) gaat.
Maar er is meer dan alleen inhoudelijke kritiek. Er speelt ook een machtsspel tussen de verschillende politieke partijen. Tot aan deze verkiezingen werd de Europese politiek gedomineerd door twee grote machtsblokken. De christendemocraten en de sociaaldemocraten. De twee grote politieke middenpartijen hadden zoveel zetels dat ze met elkaar de dienst konden uitmaken.
Sinds de verkiezingen is die macht gebroken. Voor de meerderheid is in ieder geval de steun van de nieuwe liberale beweging (Renew) nodig voor een meerderheid en bij de hoorzittingen moeten de kandidaten in eerste instantie zelfs twee derde halen. Steun van of de Groenen of de conservatieven (ECR), de beweging waar Forum voor Democratie bij zit, is bittere noodzaak.
Oog om oog
En al die partijen willen een kleine scalp. Het is een beetje oog om oog, tand om tand. De Hongaarse kandidaat die werd afgewezen was van de christendemocraten. De geweigerde Roemeen van de sociaaldemocraten. De Pool (landbouw) van de conservatieven (ECR), de Zweedse Johansson (migratie) van de sociaaldemocraten en Goulard (interne markt) van de liberalen (Renew). En vanavond loopt de christendemocraat Schinas, die de portefeuille bescherming van de Europese manier van leven krijgt, grote kans om ook op herexamen gestuurd te worden. Zo is er een beetje evenwicht.
Begin volgende week hoort het Parlement nog vijf kandidaten, onder wie op dinsdag de Nederlander Frans Timmermans. Daarna komen de voorlopig afgewezen kandidaten op herexamen.