Salvini's gooi naar Italiaanse macht kan uitpakken als boemerang
Het bommetje dat vicepremier Matteo Salvini vorige week onder het kabinet legde, zou zomaar eens in zijn gezicht kunnen ontploffen. Er gaan bij de andere Italiaanse partijen steeds meer stemmen op om te wachten met verkiezingen en een tijdelijke regering aan te stellen.
Lega-leider Salvini zegde het vertrouwen in de regering met de Vijfsterrenbeweging op, in de hoop zijn succes in de peilingen te kunnen incasseren. Bij de door hem gewenste verkiezingen eind oktober zou hij met afstand de grootste partij van Italië en daarmee premier kunnen worden. Maar juist daarom zoeken de andere partijen verwoed naar een andere oplossing.
Dat alternatief zou een tijdelijke 'regering van de president' kunnen zijn. President Mattarella kan een premier aanstellen op basis van een alternatieve meerderheid in het huidige parlement. Daar is maar één mogelijkheid voor: een monsterverbond tussen de huidige regeringspartij Vijfsterrenbeweging en de socialisten van de Democratische Partij (PD).
Gezworen vijanden
Hoewel die twee partijen elkaars gezworen vijanden zijn, valt er voor beide veel te winnen. Het belangrijkste, zei een anonieme PD-politicus tegen de nieuwssite Politico, is het tegenhouden van de meest rechtse regering in de westerse wereld sinds de Tweede Wereldoorlog. Maar bovendien zouden beide partijen tijd krijgen om zich te herstellen in de peilingen. Vooral de Vijfsterrenbeweging staat sinds de afgelopen verkiezingen (toen 34 procent) op fors verlies (nu 17 procent).
Samen kunnen ze een sluitende begroting maken om een botsing met Brussel te voorkomen. Want de angst bestaat dat zo'n clash leidt tot een vertrek uit de euro als Salvini premier wordt. Daarnaast zouden de twee partijen met hervormingen het aantal parlementsleden willen verminderen en de kieswet aanpassen. Dat zou, mocht de Lega verkiezingen op een later moment alsnog winnen, Salvini minder machtig maken dan onder de huidige kieswet het geval zou zijn.
Beide partijen twijfelen nog, maar oud-premier Renzi zette vanmiddag zijn volle gewicht achter de samenwerking. En hoewel Renzi al een jaar lang geen leider van de PD meer is, blijft hij een van de machtigste personen in die partij. En als hij zijn zin krijgt, zou een dergelijke 'regering van de president' het zomaar twee jaar kunnen volhouden.
Nagelbijten
Dat zou een nachtmerriescenario voor Matteo Salvini zijn. Tijdens de 'beachtour' waarmee hij campagne voert in Italiaanse kustplaatsen, waarschuwt hij voor een samenwerking tussen de Vijfsterrenbeweging en de PD. Hij vertelt publiek en pers dat die twee partijen niks voor het volk willen doen behalve hem tegenhouden. "Salvini, Salvini, sodemieter op. Dat is hun programma."
In blote bast was Salvini op campagne in Sicilië:
Maar zo ver zijn we nog niet. Eerst moet het kabinet nog officieel vallen. De Senaat prikt vanavond een datum om te stemmen over de motie van wantrouwen tegen premier Conte. Die motie zal naar alle waarschijnlijkheid door een meerderheid worden gesteund, waarna Conte zijn ontslag zal indienen bij president Mattarella. Dat laat nog even op zich wachten.
Salvini zal daar nagelbijtend op moeten wachten, want hij heeft het dus niet in eigen hand. Voor zijn ambitie om premier te worden nam hij de grootste gok in zijn politieke leven. En in het onvoorspelbare Italië weet ook hij niet hoe dat gaat uitpakken.