Record na record: wat betekent de enorme macht van Mickey Mouse?
Avengers, Star Wars, Frozen, Aladdin en The Lion King: Walt Disney heeft de grootste filmtitels en -studio's in handen. Het Amerikaanse bedrijf heeft dit jaar nu al meer dan 8 miljard dollar aan bioscoopkaartjes verkocht, een record. Met nog een paar grote najaarsklappers, zoals Maleficent: Mistress of Evil, in de pijplijn lijkt er voorlopig geen einde te komen aan het succesverhaal van Disney.
Volgens filmkenner Rick de Gier heeft Disney zich dit jaar gevestigd als hét mediabedrijf bij uitstek. "Als je alleen al de films neemt - want het bedrijf bezit ook nog bijvoorbeeld themaparken - dan heb je het al over een enorme inkomstenbron. Dit jaar heeft Disney al zes films uitgebracht, die het nagenoeg allemaal geweldig deden. Dat is bijna één grote film per maand."
Volgens zakenblad Forbes is Disney nu het op één na grootste mediabedrijf ter wereld, na Comcast. Met de overname van Fox die dit jaar is afgerond, groeit Disney nog verder. De vraag is wat dat betekent voor de filmwereld.
Een van de grote Disney successen van dit jaar is The Lion King, een remake van het origineel uit 1994:
"Ik ben geneigd om een beetje angstig te worden van elk bedrijf dat zo enorm wordt", zegt De Gier. "Google, Apple, zo'n bedrijf is Disney wel. Of dat goed of slecht is... tja."
Volgens hem kun je daar op twee manieren naar kijken. "De gemiddelde filmkijker let niet zo op welk bedrijf achter een film zit. Vroeger had elke studio nog zijn eigen stempel, maar tegenwoordig is dat niet meer zo. Ik denk ook niet dat iemand het verschil echt weet. Mensen bekijken gewoon het aanbod, kiezen een film uit en gaan daarnaartoe."
Maar de andere productiebedrijven zullen het succes van hun grote concurrent moeilijker verkroppen. "Ze staan flink achter op Disney, maar ze gaan wel beter hun best doen om die achterstand te verkleinen. Die concurrentiestrijd zal de creativiteit aanwakkeren, verwacht ik. Ze zullen hard op zoek gaan naar goeie scriptschrijvers en regisseurs en die zijn ook zeker te vinden in Hollywood", aldus De Gier.
Die creativiteit is juist waar de andere producenten mee zullen moeten uitblinken, want Disney lijkt een truc gevonden te hebben die keer op keer erg goed werkt: het uitbrengen van remakes van oude films. En dat geeft een dubbel gevoel, zegt Jorn Jokker van D-log, een Nederlandstalige fansite.
"Dat is hun bedrijfsvoering: focussen op het inkopen van bestaande titels, om die vervolgens verder te brengen. Uiteindelijk loop je het gevaar dat je alleen maar gaat uitmelken." Dat heeft Disney zelfs al meegemaakt met Solo, een spin-off van Star Wars die een half jaar na The Last Jedi werd uitgebracht.
Die werd door critici niet heel goed beoordeeld en ook Star Wars-fans waren er niet weg van. "Dan krijg je een verzadigd gevoel en dat is een valkuil waar Disney voor moet uitkijken in de toekomst", waarschuwt Jokker.
De creativiteit kan daar volgens hem onder gaan lijden. "Het gevaar dat ik zie is dat ze straks originele ideeën afschieten of dat ze qua marketing ondersneeuwen door het succes van de remakes. Veel films die ze uitbrengen zijn al succesvol geweest. Ze willen niet veel risico nemen met nieuwe titels, omdat ze weten dat ze op deze manier gewoon bakken met geld binnenhalen."
Filmkenner De Gier gaat nog verder en noemt het zelfs ideeënarmoede. Toch is er ook een andere goede verklaring waarom Disney zo veel remakes uitbrengt. Eind dit jaar lanceert het zijn eigen streamingdienst in de VS en die moet natuurlijk wel gevuld worden.
"Disney+ wil zich vooral positioneren als een platform voor familiefilms", legt De Gier uit. "En daar heb je dus een enorme hoeveelheid films voor nodig. Het is goedkoop en snel om daar die remakes voor te gebruiken. Door het inlijven van de Fox-licenties gaan ze nu ook aan de slag met onder meer een nieuwe Home Alone-film. Die strijd tussen Netflix en Disney+ wordt de grote oorlog van de komende jaren."
Nostalgie
Daarnaast is het een slimme manier om kinderen kennis te laten maken met de klassieke tekenfilms. "De YouTube-generatie interesseert zich niet meer voor die oude films", zegt Disney-fan Jokker. "Voor ouders zijn die remakes juist nostalgisch. Zij zijn benieuwd wat Disney ervan heeft gemaakt en ze nemen hun kinderen mee om ze kennis te laten maken met die oude klassiekers."
En die oudere bezoekers genieten er ook nog steeds van, blijkt maar. De Gier: "Toen ik hoorde dat ze tekenfilms opnieuw gingen maken, was ik sceptisch, maar nu kijk ik daar anders tegenaan. Jungle Book en Beauty and the Beast waren heel geslaagd en voegden veel toe. Dus ja, ik wil wel cynisch doen, maar eigenlijk vind ik het stiekem toch wel leuke films."
