ABN Amro stopt onder druk privacy-waakhond met inzien betaalgegevens
ABN Amro stopt voorlopig met het bekijken van betalingen van klanten om hun persoonlijke aanbiedingen te doen. De bank neemt de stap nu de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft gezegd dat het waarschijnlijk in strijd met de privacyregels is.
"De AP twijfelt of dit binnen de kaders van de wet valt. Wij zijn van mening van wel", zegt Frans van der Horst, directeur retail banking bij ABN Amro. "Wij gaan nu eerst het gesprek aan om helderheid te krijgen. Dus hebben we ook even gezegd, met het gebruik van betaaldata stoppen we."
Algoritmes, geen mensen
De bank blijft het gebruik van betaalgegevens wel verdedigen. "We gebruiken het ook heel beperkt", zegt Van der Horst. "Het is echt geen grote marketingmachine. Als iemand bijvoorbeeld studiefinanciering ontvangt, maar geen voordeligere studentenrekening, dan bieden wij die aan."
Volgens de bank worden de betaalgegevens ook niet door mensen gezien. "Niemand mag op rekeningen kijken", zegt Van der Horst. "Er staan wat algoritmes in computers te werken. Die zien dat er een keer studiefinanciering binnenkomt en combineren dat met het niet hebben van een studentenpakket. Het is een computer, er kijken geen personen mee." Volgens de bank geven klanten vooral positieve feedback op dit soort diensten.
De Consumentenbond en klanten op sociale media zijn echter kritisch over de praktijken van ABN Amro. Het gaat om een dienst waar je je in het geval van ABN Amro zelf voor moet afmelden, een zogenoemde 'opt-out'. Het staat dus standaard aan. En dat gaat volgens de Consumentenbond een stap te ver. "Betaalgegevens geef je te goeder trouw", zegt een woordvoerder.
'96 procent tegen'
"Ook bleek onlangs uit een peiling op onze site dat 96 procent van de respondenten hier geen behoefte aan heeft", aldus de woordvoerder. De Consumentenbond kwam met die peiling na de aankondiging van ING vorige maand. Die bank zei toen af- en bijschrijvingen te gaan lezen, bijvoorbeeld om een reisverzekering aan te bieden als een klant een vliegticket boekt. Uit onderzoek van de bank zou blijken dat klanten wél op dit soort diensten zitten te wachten.
Op Facebook en Twitter reageren klanten overwegend negatief. "De bank hoeft voor "mij" niet te denken", zegt Richard op Facebook. "Als ik iets wil, weet ik het desbetreffende bedrijf of website wel te vinden." "Massaal weer overgaan tot contant betalen", stelt Karin voor.
Toch is niet iedereen kritisch. "Je kunt het gewoon zelf aan of uitzetten. Ik zie het probleem niet", zegt Syvlia. "Dit is slechts een kleine fractie van hoe we 'bekeken' worden."
Zorgplicht en commercie
Betaaldata inzien en daar vervolgens wat mee doen, ligt nogal gevoelig. Na de aankondiging van ING begin juni volgden Kamervragen en volgens toezichthouder Autoriteit Persoonsgegevens is het "zo goed als zeker in strijd met de privacywet". Waarom doen banken dit dan toch? Daar zitten twee kanten aan, zegt Jeroen van der Kroft van adviesbureau EY.
De ene kant is de zorgplicht van de bank. "Banken wordt steeds meer gevraagd om klanten te kennen, en ook voor hen te zorgen. Als er bijvoorbeeld een wasmachine in Brazilië wordt gekocht, terwijl je net in Amsterdam hebt gepind. Dan verwachten klanten en toezichthouders dat de bank belt".
De andere kant is de commerciële kant. Hier gaat het om fintech-bedrijven die gespecialiseerd zijn in data analyseren en op basis daarvan producten aanbieden. Volgens Van der Kroft willen banken minimaal dezelfde service aanbieden. Dat kan als aan een aantal voorwaarden wordt voldaan volgens hem ook via een opt-outregeling. "Zolang een bank transparant is naar de klant toe, het duidelijk is hoelang en waar toestemming voor gegeven wordt, en wat het voordeel is, dan is dat niet in strijd met wetgeving hierover."