ABN Amro kijkt allang in betaalgegevens klanten, Rabobank overweegt het
ABN Amro kijkt mee met de betalingen van klanten om ze persoonlijke aanbiedingen te kunnen doen. Rabobank overweegt, net als ING, om dit in te voeren. Dat blijkt na een rondgang langs banken door de NOS, naar aanleiding van een nadrukkelijke oproep van de Autoriteit Persoonsgegevens om een dergelijke vorm van marketing te 'heroverwegen'.
Begin vorige maand ontstond ophef over het analyseren van de persoonlijke data van klanten door banken, toen ING een plan aankondigde om klanten op basis van die data producten te kunnen aanbieden.
Wie studiefinanciering ontvangt, kan van ING dan bijvoorbeeld een aanbieding ontvangen om een studentenrekening te openen. Klanten die niet willen dat de bank hun privégegevens hiervoor gebruikt, zouden zich er zelf actief voor moeten afmelden.
Beter servicen
Het voornemen van ING leidde tot Kamervragen en het regende klachten bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Sinds de bank het plan naar buiten bracht, gaat de helft van alle vragen en klachten die bij de toezichthouder binnenkomen over ING. "Dat is voor onze begrippen heel erg veel", aldus een woordvoerder.
Ondertussen gebruikt ABN Amro de persoonlijke data van klanten allang om aanbiedingen van eigen producten te kunnen doen. Op basis van een 'opt-out': je moet zelf het initiatief nemen om je af te melden als je dit niet wil.
"Klantgegevens worden gebruikt voor het nog beter servicen van die klanten", zegt een woordvoerder van de bank. Niet om producten en diensten van derden aan te bieden, wel voor eigen bankproducten, "wat niet nieuw is".
Dan zien we, hé, je bent in Amerika.
Hoe lang dit al gebeurt weet de bank bij navraag niet. In 2014 schreef De Correspondent al een verhaal over de manier waarop ABN Amro de betaalgegevens van klanten gebruikt. Toen kwam informatie over de betaalgegevens ook bij andere bedrijven terecht, dat is nu niet het geval, zegt de bank.
Een woordvoerder legt aan de NOS uit wat de bank vandaag de dag met de gegevens doet. "Stel: je bent in Amerika, je pint daar en neemt daar geld op. Dan zien wij: hé, je bent in Amerika, maar je hebt alleen een reisverzekering voor Europa. Dan kunnen wij een banner in bijvoorbeeld jouw app plaatsen, van: wil je geen werelddekking?"
Een soort dashboard
Ook Rabobank overweegt om betalingsinformatie van klanten te gebruiken om hen eigen producten aan te bieden. "In een aantal gevallen denken wij dat gebruik van transactiedata gewenst kan zijn", aldus een woordvoerder.
De bank benadrukt dat dat ook in het voordeel van klanten is. "Bijvoorbeeld de overstap voor een student naar een studentenrekening, wanneer dit een goedkoper alternatief is of het overwegen van een spaarrekening bij een hoog saldo op de betaalrekening."
Of de bank dat via een 'opt-in' of een 'opt-out' wil doen, is nog niet duidelijk. Zelf zegt de bank daarover: "Wij doen niets zonder expliciete klanttoestemming. We werken aan een gedetailleerd overzicht voor onze klanten, waarin ze op een soort van dashboard hun voorkeuren kunnen beheren."
Inbreuk op privacy
Volgens de Autoriteit Persoonsgegevens is het gebruiken van betaalgegevens door een bank om eigen producten aan te bieden "zo goed als zeker in strijd met de privacywet, dat betekent een inbreuk op de grondrechten van mensen."
De toezichthouder wijst erop dat mensen er niet omheen kunnen om een betaalrekening bij een bank af te sluiten. Ze zijn er praktisch toe verplicht om mee te kunnen draaien in de maatschappij. Sterker nog, zeker in Nederland gebeurt het leeuwendeel van alle betalingen via een betaalrekening en wordt er nauwelijks nog contant afgerekend.
Dat betekent dat de bank via transacties verregaand inzicht kan verkrijgen in het leven van klanten. Van waar ze op welk moment zijn, tot lidmaatschap van een politieke partij of bezoeken aan een seksclub.
De klant moet er dus op kunnen vertrouwen dat deze de gegevens niet voor andere doeleinden worden gebruikt dan redelijkerwijs mag worden verwacht: mensen sluiten een betaalrekening af om betalingen te kunnen verrichten of ontvangen. De bank mag niet later zomaar veronderstellen dat klanten ook geïnteresseerd zijn in andere financiële producten, zoals bijvoorbeeld een reisverzekering.
'Voorlopig niet'
In reactie op de brief van de toezichthouder laat ING weten dat de bank klanten voorlopig geen aanbiedingen zal doen voor ING-producten en -diensten op basis van transactiegegevens. ABN Amro laat via de Nederlandse Vereniging van Banken weten in gesprek te zijn met de waakhond.