Alle seks tegen de wil van de ander binnenkort strafbaar

Alle seks met iemand die dat niet wil, wordt strafbaar. Dat komt in een wetsvoorstel te staan dat minister Grapperhaus vandaag aankondigt.

Als je weet dat de ander seks niet wil, maar ook als je dat had kúnnen weten, komt strafbaarheid in beeld. Bij twijfel heb je de plicht te vragen of de ander het wel prettig vindt wat er allemaal gebeurt.

Zaken als verkrachting en aanranding zijn al langer strafbaar, maar die zijn soms moeilijk te bewijzen. Dat is bijvoorbeeld het geval als er geen geweld wordt gebruikt of als het slachtoffer uit angst verstijft en zich daardoor niet kan uiten of verzetten.

Als oplossing daarvoor wil de minister nu nieuwe seksuele misdrijven opnemen in de wet, waarin niet dwang maar seks tegen de wil het criterium wordt. Daardoor hoeft het Openbaar Ministerie niet langer te bewijzen dat het slachtoffer zich heeft verzet of zich niet aan de seksuele handelingen kon onttrekken. Wel moet uit de verklaringen blijken dat de seks inging tegen de wil van het slachtoffer.

In Zweden moeten mensen sinds een jaar altijd toestemming vragen voordat ze met elkaar gaan vrijen. Ook een nieuwe Spaanse wet heeft die strekking; seks zonder expliciete toestemming wordt voortaan gezien als verkrachting.

Dat gaat Grapperhaus te ver, maar diegene die de seks initieert, krijgt wel een grotere verantwoordelijkheid. Het wordt dus strafbaar als je seks hebt met iemand van wie je weet dat hij of zij niet wil. Maar ook als je had kunnen weten dat de ander niet wil.

Het kabinet wil daarmee aansluiten bij de veranderende opvattingen over grensoverschrijdend seksueel gedrag. "Gedrag dat in de samenleving sterker wordt afgekeurd dan voorheen, maar waarvoor de strafrechtelijke bescherming op onderdelen tekortschiet."

Daarom wordt ook seksuele intimidatie strafbaar, zowel online als op straat. "Het is niet normaal om vrouwen of mannen op straat te betasten om ze te vernederen of te kwetsen." Mensen moeten zich veilig voelen en ongehinderd zichzelf kunnen zijn, vindt Grapperhaus.

Verdrag van Istanbul

De voorstellen zijn in lijn met het verdrag van Istanbul uit 2016. Daarin staat dat seks zonder wederzijds goedvinden strafbaar moet worden gesteld.

De komende maanden gaat Grapperhaus onderzoeken hoe de nieuwe wetten het best uitgevoerd kunnen worden en wat dat gaat kosten. Waarschijnlijk dient hij het definitieve wetsvoorstel eind dit jaar of begin volgend jaar in.