Turkse oppositie gaat Erdogan te lijf met 'radicale liefde'
De oppositie had gewonnen, hun leider was al beëdigd als de nieuwe burgemeester van de stad, maar de verkiezingen in Istanbul moeten over. Ekrem Imamoglu moest deze week zijn ambt weer inleveren. President Erdogan eiste nieuwe verkiezingen en de Kiesraad gaf hem zijn zin.
Tot ieders verrassing was Imamoglu na dat besluit niet boos of bitter, maar eerder vrolijk. "We hebben er zin in", zei hij dezelfde avond nog terwijl hij op het podium zijn mouwen oprolde. "Met een lach op ons gezicht, met hoop en liefde, en met respect, gaan we terugnemen waar we recht op hebben."
Zo kennen Turken Imamoglu's partij de CHP niet. Zeker bij de aanhang van Erdogan heeft de oude republikeinse volkspartij CHP een imago van uitsluiting en neerkijken op mensen. Bij deze verkiezingen gooide de partij het over een totaal andere boeg. De leiders in de grote steden gingen in de leer bij Ates Ilyas Bassoy, die 'radicale liefde' predikt als politieke strategie tegen Erdogan.
Bassoys 'Boek van Radicale Liefde' werd een leidraad. In belangrijke steden als Istanbul en Ankara werd voor het eerst in twintig jaar gewonnen. Voor het eerst sinds de opkomst van de AKP lukte het de oppositie bij deze lokale verkiezingen door de almacht van Erdogan heen te breken.
Vijf vragen aan politiek strateeg Ates Ilyas Bassoy, over zijn theorie, Erdogan, en 'sterke leiders' elders in de wereld.
Wat staat er in uw Boek van Radicale Liefde?
"Onze filosofie is dat het onmogelijk is kwaad met kwaad te bestrijden. Tegen een kwade kracht, degenen die zich wapenen en vechten, kun je geen succes hebben door je zelf ook te wapenen. Maar met liefde kun je overwinnen. En verkiezingen bieden een kans."
"Tegenover ons staan leiders die angst inzetten om grote massa's aan zicht te binden. Als het hen lukt via angst, dan kunnen wij mensen aantrekken via liefde. Angst is niet de enige krachtige emotie, er is er nog een; liefde, delen, samenleven. En wij zeggen: blijft weg van arrogantie, vervreemd mensen niet van je, omarm ook de aanhangers van je tegenstander."
Wat bedoelt u met 'radicaal'?
"Er is een verschil tussen liefde en radicale liefde. Want zelfs dictators gebruiken liefde, maar hun liefde gaat uit naar degenen die hen liefhebben. Je moet dieper gaan, en dat is radicale liefde: contact maken met mensen aan de andere kant, die soms vol met haat tegenover je staan. Daarvoor moet je de arrogantie en het neerkijken op mensen die bijvoorbeeld op Erdogan stemmen laten varen. En proberen ook hen te begrijpen en met ze te praten."
"Als je op die manier liefhebt, op een radicale manier, dan wordt het een wapen. Als we liefde als een strategie gebruiken, dan wordt het een kracht. Hun achilleshiel is de liefde. Dus als je ze van die kant raakt, hebben ze geen antwoord."
President Erdogan is alom aanwezig in de Turkse politiek, hoe adviseert u de oppositie met hem om te gaan?
"Wees niet de vijand van Tayyip Erdogan. Negeer Tayyip Erdogan, doe alsof hij niet bestaat. En reageer niet op hem of zijn partij; bedrijf geen politiek vanuit de reactie. Dit is de eerste regel."
"En de tweede regel: omarm zijn aanhang. Probeer ook aan de kant te staan van degenen die van hem houden. Veel arme Turken zijn aanhanger van hem. Als je zijn vijand wordt, dan lijkt het of je de vijand bent van de armen. En dat wil je niet, je wilt een medestander zijn van de armen."
Wat heeft de Turkse oppositie de afgelopen jaren verkeerd gedaan?
"Ik zal een voorbeeld geven. Robert de Niro zei 'fuck Trump' tegen de mensen. Dit is precies wat je niet moet doen. Wij waren de afgelopen 25 jaar als Robert de Niro. De hele tijd boos, schelden, mensen uitsluiten. Inmiddels begrijpen we dat dit gedrag verkeerd was. Tegenover Trump en tegenover Erdogan."
"Daarnaast denken we soms te moeilijk. Er zit een hooghartigheid in ons, in hoogopgeleide mensen die denken dat het allemaal heel ingewikkeld is. Het kan heel simpel: radicale liefde. Wat simpel is, blijft hangen bij mensen."
Wat vond u van Imamoglu's reactie op het besluit de verkiezingsuitslag te schrappen?
"Imamoglu is een belichaming van het Boek van Radicale Liefde. Hij is dichtbij en echt onder de mensen. Toen het besluit kwam, waren veel Turken de eerste vasten aan het breken, op de eerste dag van de Ramadan. Imamoglu kwam in beeld, hij was bij een eenvoudig gezin de iftar aan het eten. Dat is een beeld, maar het is ook echt wie hij is."
"En hij koos de juiste woorden. Vastbesloten, maar niet vechten. Je recht opeisen, maar niet hun spel meespelen. Niet meedoen aan de spiraal van woede. Dat krijgt hij allemaal terug richting de nieuwe verkiezingsdag op 23 juni. Ze zullen constant proberen het imago, het beeld van Imamoglu te beschadigen. De strategie van de AKP wordt hem kwaad te maken en uit de tent te lokken, denk ik. Maar ik denk ook dat ze dat niet gaat lukken."