Dit weten we over de omstreden en in Europa geweerde Boeing 737 MAX

Na opnieuw een crash met een Boeing 737 MAX, zondag in Ethiopië, staat voorlopig ongeveer de helft van de toestellen uit voorzorg aan de grond. Maatschappijen zetten ze niet in en steeds meer landen sluiten hun luchtruim voor ze.

De ontwikkelingen volgen elkaar in hoog tempo op. Het overzicht kwijt? Hier lees je acht vragen en antwoorden over deze inmiddels omstreden Boeing.

Om hoeveel toestellen gaat het?

Grote kans dat je weleens in een 737 hebt gezeten. Het is het bestverkochte verkeersvliegtuig aller tijden. Ook KLM en Transavia hebben tientallen toestellen in hun vloot, overigens niet van het nu omstreden model.

Boeing kondigde in 2011 een nieuwe variant aan, de MAX. Dat werd het snelstverkopende toestel ooit. Vanaf 2017 gingen de Amerikanen leveren.

Ze hebben nog orders voor ruim 4500 toestellen uitstaan. Inmiddels staan er volgens de Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA wereldwijd 387 Boeings 737 MAX geregistreerd. Het toestel is vooral erg populair omdat het relatief zuinig is. Ook is hij stiller dan zijn voorgangers.

Welke landen hebben hun luchtruim gesloten?

China en Indonesië waren gisteren de eerste, vandaag volgden Singapore, Australië, Oman, Vietnam, India, Maleisië, Ierland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Oostenrijk, België, het Verenigd Koninkrijk en ook Nederland. Aan het begin van de avond verbood de Europese luchtvaartautoriteit het toestel te vliegen boven álle EU-lidstaten.

Welke maatschappijen houden hun toestellen aan de grond?

De lijst groeit met het uur. Het gaat onder meer om tien Chinese luchtvaartmaatschappijen, Norwegian, het Zuid-Koreaanse Eastar Jet, Aeroméxico, Turkish Airlines en TUI. Ook Ethiopian Airlines houdt zijn overige vier MAX-toestellen aan de grond.

Wat is er eigenlijk mis met het toestel?

Officieel niets. Luchtvaartautoriteit FAA, die toezicht houdt op fabrikant Boeing, heeft gisteren nog een notitie over de voortdurende luchtwaardigheid van de 737 MAX doen uitgaan. Daarin schrijven de Amerikanen dat externe bronnen wijzen op de overeenkomsten tussen de crash in Ethiopië en die in Indonesië, waar in oktober een toestel van Lion Air in de Javazee neerstortte. "Maar het onderzoek is pas net begonnen en op dit moment hebben we geen gegevens gekregen om welke conclusie dan ook te trekken noch om enige actie te ondernemen."

Waarom blijven dan steeds meer Boeings 737-Max aan de grond staan?

Louter uit voorzorg. Zo benadrukken de Mexicanen dat ze volledig overtuigd zijn van de veiligheid van de Boeings, maar dat ze ze toch aan de grond houden "om onze klanten gerust te stellen".

Het Duitse TUI, 's werelds grootste reisorganisatie, zegt dat het meer tijd wil hebben om de situatie te bespreken met de autoriteiten en met fabrikant Boeing:

Welke maatschappijen vliegen wél gewoon door?

Air Canada, American Airlines, flydubai, Southwest Airlines (VS) en Westjet (Canada) houden hun Boeings 737 MAX in de lucht. Alle zeggen de ontwikkelingen goed in de gaten te houden. Air Canada prees het toestel: "Deze vliegtuigen hebben uitmuntend gepresteerd op het gebied van veiligheid, betrouwbaarheid en klanttevredenheid."

Wat doet Boeing nu?

Boeing sprak vandaag zijn volledig vertrouwen uit in de veiligheid van zijn toestel. Het bedrijf zegt in gesprek te blijven met zijn klanten en hun de informatie te verstrekken die ze nodig hebben om vertrouwen te hebben in hun vloot. "Op basis van de huidige informatie hebben we geen reden om nieuwe richtlijnen aan de maatschappijen te geven."

Het bedrijf komt wel binnen enkele weken met een software-update voor de toestellen. Die werd al aangekondigd na de Indonesische crash.

Kunnen de crashes trouwens ook toeval zijn?

Het is zeldzaam dat een bepaald type toestel in zo'n korte tijd twee keer neerstort. De laatste keer was in de jaren 70 met de DC-10, schrijft persbureau AFP. Daar veroorzaakte een defect in een laaddeur verschillende crashes.

Toch kan het ook toeval zijn, want onderzoek heeft zoals gezegd nog geen enkel verband aangetoond. De Delftse luchtvaartdeskundige Joris Melkert zegt daarover: "Het blijft opmerkelijk dat twee keer hetzelfde type van een gloednieuw toestel neerstort, maar dat kan totaal verschillende oorzaken hebben."

Melkert zou zelf gewoon nog het vliegtuig instappen. "Het is een gecertificeerd vliegtuig. Ik zeg nog steeds dat de rit over de weg naar Schiphol vele malen onveiliger is dan de vliegreis."