OM wil rechterlijke toets voor megaschikkingen zoals die van ING

Als het Openbaar Ministerie en een verdacht bedrijf buiten de rechter om met elkaar een schikking afspreken, dan moet de rechter voortaan alsnog naar die schikking kunnen kijken. Dat zegt OM-topman Gerrit van der Burg.

Er kwam kritiek op het besluit van het Openbaar Ministerie om ING niet te vervolgen vanwege fouten die gemaakt zijn bij het voorkomen van witwassen. Het kwam tot een schikking waarbij ING 775 miljoen euro moest betalen. Daarmee werden jarenlange procedures voorkomen.

Ook andere bedrijven zoals KPMG, Vimpelcom en Ballast Nedam kwamen eerder tot een miljoenenschikking. Volgens critici kunnen grote bedrijven hun fouten in achterkamertjes aftikken zonder verantwoording aan de rechter af te leggen.

In de Tweede Kamer is eind vorig jaar een motie van SP en D66 aangenomen om rechters mee te laten kijken met schikkingen. Dat voorstel wordt verder uitgewerkt. Het OM steunt die verandering.

Rechter kijkt mee bij 2 miljoen of meer

"Ik lees ook de krant en heb ook buren. Ik snap de maatschappelijke kritiek op schikkingen", zegt Van der Burg in het FD. "Een mogelijke openbare, marginale rechterlijke toets kan die wegnemen. Mits de rechter niet het hele dossier behandelt, maar bijvoorbeeld alleen het feitenrelaas met de bewijsvoering."

Volgens Van der Burg zouden schikkingen van 2 miljoen of hoger door een rechter kunnen worden getoetst. Die moet dan kijken of er sprake is van een strafbaar feit en of het bedrag dat betaald moet worden in verhouding staat tot de misstand.

Ook pleit het OM voor een verplichte "reclassering" voor bedrijven. Bij ING kan dan bijvoorbeeld een verbeterprogramma worden afgesproken, gemonitord door een speciale controleur. Nu kunnen bedrijven hier alleen nog vrijwillig aan meewerken.