Tshisekedi beëdigd als president Congo na omstreden verkiezingen
In Kinshasa is Felix Tshisekedi (55) beëdigd als de nieuwe president van Congo. Daarmee heeft het land voor het eerst sinds 2001 een andere president dan Joseph Kabila, die het land bijna twee decennia met harde hand regeerde. Het is alleen de vraag of er onder Tshisekedi veel zal veranderen.
Bij de presidentsverkiezingen van 30 december leek voor het eerst sinds de onafhankelijkheid van België in 1960 in Congo sprake van een democratische machtswisseling tussen een zittende en een gekozen president.
Maar de verkiezingen verliepen rommelig. De bekendmaking van de uitslag werd meerdere malen uitgesteld en uiteindelijk werd Tshisekedi, die door zijn vrienden 'Fatshi' wordt genoemd, uitgeroepen tot winnaar. Volgens de 40.000 waarnemers van de katholieke kerk had oppositiekandidaat Martin Fayulu juist overtuigend gewonnen.
Akkoordje met Kabila
Fayulu wees de uitslag van de kiescommissie af. Hij zei dat er was geknoeid en gemanipuleerd. Toch verwierp het constitutionele hof van Congo afgelopen weekeinde vanwege gebrek aan bewijs het beroep van Fayulu. Daarmee was de weg naar de inauguratie van Tshisekedi van vandaag vrij.
Volgens Fayulu had Tshisekedi het op een akkoordje gegooid met oud-president Kabila.
Die vermoedelijke deal is saillant, zegt Congo-kenner van de Vlaamse omroep VRT Peter Verlinden in het NOS Radio 1 Journaal. Vooral vanwege de band tussen vader Étienne Tshisekedi en Kabila. Tshisekedi's vader was namelijk een tegenstander van Kabila. "Zijn vader was een man van statuur en in de jaren 60 een van de eerste juristen in Congo", zegt Verlinden.
In de jaren 80 ging Tshisekedi senior actief oppositie voeren tegen de heersende macht. Daardoor belandde hij meerdere malen in de cel. Verlinden: "Étienne overleed in februari 2017 in Brussel. Zijn lichaam ligt nog altijd in een mortuarium, zodat hij begraven kan worden in Congo. Dat schijnt Kabila altijd tegengehouden te hebben."
Opgegroeid in België
De vete tussen Tshisekedi en Kabila was ook de reden waarom Felix Tshisekedi het grootste deel van zijn leven opgroeide in België. Étienne Tshisekedi had zijn vrouw en kinderen in de jaren 80 als politieke vluchtelingen naar België gestuurd.
Verlinden sprak meerdere keren met Tshisekedi. Hij omschrijft de kersverse president als een warme en joviale man. "Een typische Congolese feestvierder." Volgens Verlinden heeft hij alleen niet het intellect van zijn vader. "En dan druk ik me voorzichtig uit."
Verlinden legt uit dat Tshisekedi in België geen opleidingen heeft afgerond en lange tijd werkloos was. In 2008 kwam daar verandering in toen hij vanuit zijn partij UDPS de opdracht kreeg de internationale relaties te onderhouden.
Verlinden: "Hij heeft zo budget gekregen om de wereld over te reizen. Maar een man met visie zoals zijn vader is hij niet. Ik ben benieuwd wat hij ervan gaat bakken. Maar dat het regime-Kabila feitelijk aan de macht blijft, staat wel vast."