Geur van fraude rond uitslag presidentsverkiezingen Congo
De presidentsverkiezingen in de Democratische Republiek Congo zijn onverwacht gewonnen door oppositielid Felix Tshisekedi. Hij kreeg 38 procent van de stemmen, heeft de kiescommissie bekendgemaakt.
Alles wijst erop dat er is gefraudeerd en dat Tshisekedi en de vertrekkende president Joseph Kabila het op een akkoordje hebben gegooid om te voorkomen dat oppositiekandidaat Martin Fayulu tot winnaar wordt uitgeroepen. Fayulu eindigde volgens de kiescommissie op de tweede plaats met 34 procent van de stemmen.
De verkiezingen waren op 30 december. Martin Fayulu kreeg in de peilingen al de meeste kiezers achter zich en op de verkiezingsdag zelf concludeerde de katholieke kerk, die 40.000 waarnemers bij de stemlokalen had geposteerd, dat Fayulu overtuigend had gewonnen.
"Maar het plan van Kabila was om zijn kroonprins Emmanuel Shadary te laten winnen", zegt correspondent Koert Lindijer. "Alle gewelddadigheden tegen de oppositie tijdens de campagne en alle manipulatie bij de stemlokalen op de verkiezingsdag waren onderdeel van dat plan, maar het mislukte."
Plan B
"Toen heeft Kabila plan B in werking gezet, omdat hij wel zag dat zijn partijgenoot Shadary niet tot winnaar zou worden uitgeroepen", zegt Lindijer. "De afgelopen dagen is er met de tweede kandidaat van de oppositie, Tshisekedi, achter de schermen overlegd. Tshisekedi ging opeens heel vriendelijke uitspraken doen over Kabila. En nu is hij heel verrassend tot winnaar uitgeroepen. Alles wijst erop dat er is gesjoemeld en gemarchandeerd met deze uitslag."
Ook voor de verkiezingsdag waren er al signalen dat er werd geknoeid. Eind december werden gebieden waar Fayulu de grote favoriet was, uitgesloten van deelname, omdat er ebola was uitgebroken. Toch bleven de scholen en overheidsgebouwen gewoon open. Lindijer twijfelt er niet aan dat Kabila wilde voorkomen dat de 1,2 miljoen kiezers in dit gebied massaal op Fayulu zouden stemmen.
Fayulu wijst de uitslag van de kiescommissie af. Hij zegt dat er is geknoeid en gemanipuleerd en roept de bevolking op in actie te komen om zijn "overwinning" veilig te stellen.
Hij weet zich gesteund door de Franse minister van Buitenlandse Zaken Le Drian. Volgens de Fransman is de overwinning van Tshisekedi in strijd met wat waarnemers hebben vastgesteld en hij eist opheldering.
