EU-top: er staat meer op de agenda dan de brexit-wensen van May
De Britse premier Theresa May zal vandaag strijdbaar over de rode loper in Brussel gaan. Op de plek waar die loper de hoek omgaat en waar May altijd even stopt voor vragen, zal het vandaag drukker zijn dan ooit. Ze is nog altijd premier van het Verenigd Koninkrijk en hoopt in Brussel op beloftes die het brexit-akkoord met de Europese Unie voor een meerderheid van het Lagerhuis alsnog aanvaardbaar maken.
De 27 EU-leiders zullen haar geduldig aanhoren en na haar vertrek informeel verder praten over de Britse wensen, maar veel zullen ze May niet kunnen geven. Daarna zal het gesprek vooral gaan over een mogelijke harde of no-deal-brexit en hoe in dat geval chaos voorkomen kan worden. Er zal gesproken worden over de noodplannen om te voorkomen dat vliegtuigen aan de grond blijven, vrachtwagens urenlang in de file staan voor de grens en de financiële markten in paniek raken.
De schijnwerpers zijn vandaag weliswaar op May gericht, maar in feite is de top er een van leiders die veel aan hun hoofd hebben. Vaak is zo'n bijeenkomst dan een prima gelegenheid om even bij te tanken. Oud-premier Wim Kok zei altijd dat het de enige plek is waar je mensen ontmoet die met hetzelfde bijltje hakken als jijzelf.
Gele hesjes
Maar nu zijn er wel heel veel problemen. Om te beginnen de Franse president Macron. Door de protesten van de gele hesjes kan hij zijn plannen nauwelijks uitvoeren. Hij heeft maatregelen moeten terugdraaien en dat maakt ook zijn positie in de Europese Unie zwakker.
Vrijdag gaan de leiders het hebben over hervorming van de eurozone. Frankrijk wil hier een aparte begroting voor, Europees geld om beleid mee te kunnen voeren. Nederland is daar fel tegen en heeft dat tot op heden kunnen blokkeren.
En dan is er nog steeds de klopjacht op de dader van de aanslag in Straatsburg. Zolang de man niet gepakt is, zal de Franse president zijn aandacht ook daar op moeten richten.
De andere belangrijke speler aan tafel, de Duitse bondskanselier Merkel, heeft voorlopig haar problemen opgelost. Haar vertrouweling Annegret Kramp-Karrenbauer is verkozen tot leider van haar partij, de CDU.
De Belgische premier Michel zal er ook niet helemaal met zijn hoofd bij zijn. Zijn regering is gevallen en hij probeert een doorstart te maken met een kabinet dat op wisselende meerderheden in het parlement hoopt. Zo hoopt Michel tot mei volgend jaar, als er in België verkiezingen zijn, de rit uit te zitten.
Slavenwet
Dan hebben we nog de leider van de Visegrad-landen (Polen, Hongarije, Tsjechië en Slowakije), de Hongaarse premier Orbán. Meestal ligt hij onder vuur omdat zijn collega's vragen hebben over de rechtsstaat in Hongarije, maar nu heeft hij last van demonstraties in eigen land.
Werknemers daar zijn boos omdat er een wet is aangenomen die werkgevers de mogelijkheid biedt mensen 400 uur per jaar te laten overwerken, zonder dat ervoor betaald wordt. De wet wordt door demonstranten in Boedapest al de 'slavenwet' genoemd.
Ook premier Babis van Tsjechië heeft het lastig: die wordt in een kritisch rapport van de Europese Commissie beschuldigd van corruptie. En ook hij heeft thuis in Praag last van aanhoudende demonstraties tegen zijn regering.
De Zweedse premier Löfven staat voor de bijna onmogelijke opgave om een nieuwe regering te vormen. Verschillende pogingen zijn al mislukt en als eind deze week een nieuwe poging faalt, moeten er in Zweden nieuwe verkiezingen komen. Ondertussen moet de nieuwe begroting worden goedgekeurd en ook dat is in het Scandinavische land een politiek ingewikkelde klus.
De top begint in de loop van de middag en duurt tot vanavond laat. Vrijdagochtend bespreken de leiders van de negentien landen met de euro de toekomst van de eurozone. Ook landen die de munt niet hebben mogen aanschuiven om mee te praten.
