'Aznavour leek de onsterfelijkheid in zich te hebben'

• Anna Mees

  redacteur Online

De vandaag overleden Franse zanger Charles Aznavour was voor velen een inspiratiebron, een voorbeeld en bovenal een idool. "Hij heeft de vreugde en pijn van drie generaties vergezeld", tweette president Macron over de "door en door Franse en innig aan zijn Armeense wortels gehechte" 94-jarige zanger.

De Vlaamse schrijver en francofiel Bart van Loo voelt "een zekere tristesse" nu hij is overleden. "Aznavour heeft een belangrijke plek in mijn leven gehad. Maar zoals de Fransen zeggen: het is de natuur der dingen."

Toch is Van Loo nog niet echt aan het idee gewend dat zijn held is overleden. "Die man leek de onsterfelijkheid in zich te hebben. Dat is natuurlijk onzin, maar hij was nog zo lang bezig."

Van Loo begon zich in Aznavour te verdiepen toen hij in 2009 een boek schreef over Franse chansons. Twee jaar later heeft hij hem in Antwerpen zien optreden en in 2014 in Rijsel. Dat jaar vroeg het weekblad Knack of hij de grootheid wilde interviewen.

"Eerst wilde ik niet gaan. Ik had geen tijd, omdat ik een boek moest afmaken. Mijn vrouw zei: 'als je niet gaat, slaap je hier vannacht niet binnen.' En ze had gelijk. Hoe kon ik dat weigeren? Mijn boek en ook mijn uitgever moesten maar wachten."

Het interview was in het huis ten zuiden van Avignon waar de zanger vandaag overleed. Vooraf vroeg Van Loo zich af wat hij aan moest trekken. Dat werd een "lichte lange broek en verzorgd t-shirt". De grootheid deed open in een joggingbroek. "Het bleek dus een overbodige vraag."

De schrijver koestert warme herinneringen aan het gesprek. "Hij merkte dat ik zijn oeuvre kende en kwam snel los, sprak vrijuit. Het is erg bijzonder om iemand te ontmoeten tegen wie je opkijkt."

Een citaat uit het nummer Les plaisirs démodé staat in zijn trouwring en Non, je n'ai rien oublié is zijn lievelingslied. Aanvankelijk was Van Loo een grotere fan van Aznavours tijdgenoot Jacques Brel. "Sinds ik een dochter heb, is Aznavour naar boven komen drijven. Kinderen en vaderschap associeer ik meer met hem dan met de vrijgevochten Brel."

Het grote thema uit zijn liederen is tijd, zegt Van Loo. "Het algemene gevoel van nostalgie, dingen doorgeven en dat het verleden geen jas is die je kunt uitdoen, maar dat je het altijd meeneemt. En een beetje onderwijs. Een paar van zijn lessen waren dat je moet lezen, je handen uit de mouwen steken en niet bij de pakken neerzitten. Hij was zo'n inspirerende figuur."

Om de avond zingt de schrijver Aznavours lied Sa jeunesse voor zijn 4-jarige dochter als hij haar in bed legt. "Hij zingt dat je het glas van de jeugd tot op de bodem leeg moet drinken. Die boodschap wil ik meegeven aan mijn dochter."

Van Loo hoopt ook dat zij de liefde voor Aznavour meekrijgt, en als ze zo oud is als hij, 45, er nog door ontroerd raakt. "Zal ik er dan zelf nog zijn?" vraagt hij zich hardop af. "Als ik de leeftijd krijg van Aznavour, wel."

Het concert in Rijsel waar Van Loo in 2014 met zijn Franse vrouw naartoe ging, zal hij nooit vergeten. "Hij haalde niet meer alle hoge en lage noten als weleer. Eerst zat ik er kritisch bij. Maar ik heb me gewoon overgegeven en hij heeft mij tot tranen toe geroerd."

Ook in Parijs wordt gerouwd om Aznavour: