Aznavour: de chansonnier die altijd maar doorging, 70 jaar lang

• Petra Steenhoff

  redacteur Online

In zijn woonplaats in Zuid-Frankrijk is de gevierde chansonnier Charles Aznavour op 94-jarige leeftijd overleden. Zeventig jaar lang schreef en zong de immigrantenzoon zijn chansons, en werd hij wereldwijd op handen gedragen.

De kleine man met de wat omfloerste stem gold als een van de grootste zangers van Frankrijk. Hij schreef zo'n duizend liedjes die uitgevoerd werden door tal van grote artiesten. In 1998 werd hij door Time Magazine en CNN uitgeroepen tot Entertainer van de Eeuw - nog voor Frank Sinatra, met wie hij vaak wordt vergeleken.

Aznavour was zoon van Armeense vluchtelingen, zijn artiestennaam is een afkorting van het Armeense Aznavourian. Het gezin wilde in de jaren 20 naar de VS, maar een visum liet op zich wachten. Daarom startten Aznavours artistieke ouders een café in het Quartier Latin, waar Parijse artiesten graag kwamen.

Verschillende talen

De kleine Charles zingt in het café en rolt zo de muziekwereld in. Hij leert er beroemdheden kennen als Maurice Chevalier, Charles Trenet en Edith Piaf. Piaf neemt hem op in zijn begeleidingsband en gaat met hem op toernee naar de VS en Canada. Ze moedigt hem aan om ook te gaan zingen. Het duurt even voor zijn solo-carrière van de grond komt, maar eind jaren 50 begint het grote succes. Eerst in Frankrijk, later ook in de rest van de wereld.

Veel nummers nam Aznavour hij zowel in het Frans als in het Engels op, zoals Hier Encore/Yesterday when I was young en Que c'est triste Venise/How sad Venice is. Voor buitenlandse tournees verdiepte hij zich vaak in de taal van het gastland. Hij schreef liedjes in zes verschillende talen.

Aznavour speelde ook in meer dan zestig films, waaronder Die Blechtrommel uit 1979 en Ararat uit 2002. Hij werd verschillende keren onderscheiden, onder meer als officier in het Légion d'Honneur.

Zijn Armeense afkomst blijft ook een rol spelen. Na de verwoestende aardbeving in het land in 1988 richt hij een liefdadigheidsorganisatie op. In 2008 neemt hij de Armeense nationaliteit aan, naast zijn Franse. Hij woont dan in Zwitserland en neemt het verzoek van Armenië aan om in dat land ambassadeur van Armenië te worden. Ook vertegenwoordigt hij Armenië als buitengewoon gezant bij de Verenigde Naties in Genève.

Aznavour zingt tot op hoge leeftijd. Zijn motto is dat het leven geleefd moet worden. Bij jongere generaties worden de laatste jaren vooral nieuwe versies van zijn oude nummers bekend, zoals She in de versie van Elvis Costello.

In Nederland trad hij voor het laatst op in maart van dit jaar in AFAS in Amsterdam