Trump is voor migranten veel strenger dan zijn voorgangers

De Amerikaanse Justitieminister Sessions wond er begin mei geen doekjes om: "Als je een kind smokkelt, zullen we je vervolgen en het kind van je scheiden zoals de wet voorschrijft."

De gevolgen van wat Sessions zelf een zerotolerancebeleid noemt, zijn de afgelopen dagen breed uitgemeten in de media. Volgens de laatste cijfers zijn sinds begin mei 2342 kinderen van hun ouders gescheiden nadat ze de grens van Mexico en de Verenigde Staten waren overgestoken.

Beelden van huilende kinderen onder een aluminiumdeken in een kaal detentiecentrum kwamen de Amerikaanse regering op bakken kritiek te staan. Ook uit eigen Republikeinse hoek - en zelfs van de first lady.

Waarom gezinnen worden gescheiden

President Trump noemt het "een vreselijke wet" die ouders van kinderen scheidt. Maar een wet die die praktijk voorschrijft is er helemaal niet, benadrukken Amerikaanse media. Dat kinderen van hun ouders worden gescheiden, is daarentegen een rechtstreeks gevolg van de strengere handhaving van de huidige wet. Dat zit zo:

Volwassenen die nu illegaal de grens oversteken en vervolgens niet langsgaan bij een officieel aanmeldcentrum, worden in de cel gestopt. Ze hebben zich dan schuldig gemaakt aan een misdrijf. Als diegene een kind bij zich heeft, worden ze uit elkaar gehaald. De federale overheid mag deze kinderen namelijk niet opsluiten.

De kinderen, op dat moment omgedoopt tot onbegeleide minderjarige vreemdelingen, gaan naar een speciaal detentiecentrum. Vandaar worden ze, onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Volksgezondheid, binnen drie dagen naar een opvangadres gebracht. Daar moeten ze wachten, weken of maanden, totdat er een familielid of pleegouder is gevonden die hun onderdak kan bieden zolang hun asielzaak nog niet door de rechter is beslecht.

Wat voorheen vaak gebeurde, is dat migranten met kinderen die bij de grens werden opgepakt, in vrijheid hun asielzaak mochten afwachten. Niet iedereen kwam dan opdagen, waardoor tegenstanders zoals Trump en Sessions dit beleid geregeld veroordeelden als catch and release: oppakken en weer vrijlaten.

Overigens werden onder Trumps voorgangers wel veel illegalen het land uitgezet. Zo zette George W. Bush (2001-2009) zo'n twee miljoen illegale immigranten het land uit. Barack Obama (2009-2017) deed daar nog een schepje bovenop en stuurde 2,5 miljoen immigranten terug naar het land van herkomst.

Helemaal nieuw is het scheiden van volwassenen en kinderen ook niet. Het gebeurde sporadisch onder Bush en Obama, maar dan was de ouder of verzorger aangehouden voor een ander misdrijf dan het oversteken van de grens, zoals drugssmokkel, of stond er nog een arrestatiebevel uit.

Trump wil hervorming immigratiewetgeving

President Trump legt de schuld van de crisis bij de Democraten, die volgens hem dwarsliggen bij het invoeren van strengere immigratiewetgeving. Hij stelde eerder op Twitter dat het scheiden van kinderen bedoeld was om de druk op de Democraten op te voeren om in te stemmen met nieuwe wetten. Ook wil hij geld voor zijn grensmuur.

De Democraten wijzen er intussen op dat Trump met een pennestreek zijn eigen zerotolerancebeleid kan intrekken en dat ze bovendien in de minderheid zijn in het Congres. In beide kamers hebben de Republikeinen het voor het zeggen. Ze werken aan een oplossing, maar zijn onderling ook zo ernstig verdeeld over een hervorming van de immigratiewetgeving, dat een oplossing voor de huidige crisis niet een-twee-drie is gevonden.