Kim ontmoet Trump: de prioriteitenlijst voor een diplomatiek succes
Vannacht praten ze drie kwartier met elkaar. Donald Trump en Kim Jong-un, samen in een kamer, met ieder een tolk. De vraag is of de twee het eens kunnen worden en of ze deze top het diplomatieke succes kunnen maken dat ze allebei hard nodig hebben. Dat zal flinke stuurmanskunst vergen, want ieder heeft uiteenlopende belangen. Wat willen ze van elkaar?
Veiligheid: de Amerikaanse definitie
Zowel de VS als Noord-Korea wil meer veiligheid. Maar hoe, daarover verschillen ze van inzicht. Amerika wil dat Noord-Korea stopt met het kernwapenprogramma. Dit programma loopt al sinds de jaren 50. Het land kreeg daarbij de steun van de Sovjet-Unie. Na het ineenstorten van de Sovjet-Unie probeerde de VS om dit programma te stoppen door Noord-Korea in ruil economische hulp te bieden. Tevergeefs: in 2006 voerde Noord-Korea zijn eerste succesvolle kernproef uit.
Parallel aan het kernwapenprogramma loopt sinds de jaren 70 de ontwikkeling van raketten. Met grote gevolgen: Noord-Korea bezit nu volgens eigen zeggen raketten die heel Amerika kunnen treffen. Ze kunnen er alleen nog geen kernkop op zetten. Maar dat lijkt een kwestie van tijd.
Vandaar dat de VS ook wil dat Korea het raketprogramma stopzet. Verder moeten bestaande kernkoppen worden vernietigd. Het nucleaire materiaal dat geschikt is voor de vervaardiging van atoomwapens, moet worden overhandigd en in een ander land worden opgeslagen. En dat moet allemaal worden vastgelegd en gecontroleerd door onafhankelijke waarnemers van het Internationaal Atoomenergieagentschap.
De VS wil kortom "volledige, verifieerbare en onomkeerbare" denuclearisatie van het Koreaanse schiereiland, zoals minister Mike Pompeo van Buitenlandse Zaken zegt
Veiligheid: hoe Noord-Korea het ziet
Maar it takes two to tango. En of Trump krijgt wat er op zijn wensenlijstje staat, hangt af van wat hij Noord-Korea kan geven. Dus wat wil Kim dan van Trump?
Noord-Korea heeft decennia gewerkt aan de ontwikkeling van atoomwapens - juist om de eigen veiligheid te waarborgen. Noord-Korea wil dus veiligheidsgaranties van Amerika voordat het zijn atoomwapens opgeeft.
Een greep uit de Amerikaanse militaire aanwezigheid rond het Koreaanse schiereiland: een kleine 30.000 Amerikaanse militairen zijn in Zuid-Korea gestationeerd, Amerikaanse B-52 bommenwerpers en vliegdekschepen doorkruisen regelmatig de regio en ieder jaar houden Amerikaanse en Zuid-Koreaanse troepen militaire oefeningen.
Wat Noord-Korea betreft moet er minimaal een Amerikaanse troepenvermindering komen en de garantie dat de VS het land niet zal aanvallen, voordat het wil nadenken over de vernietiging van zijn atoomwapens.
Maar Noord-Korea wil meer
'Kluizenaars koninkrijk' en 'schurkenstaat': twee bijnamen voor Noord-Korea. Het land wordt door velen gezien als de paria van de internationale gemeenschap. Zeker in het Westen, dat tijdens de Koreaanse Oorlog vocht aan de zijde van Zuid-Korea.
Die oorlog eindigde in 1953 met een wapenstilstand. Een vredesverdrag kwam er nooit, omdat Noord-Korea dat alleen met de VS wil sluiten (Zuid-Korea was slechts "een Amerikaanse marionet").
Voor Noord-Korea zijn een vredesverdrag en diplomatieke betrekkingen met de VS de hoogste prijs: dat zou de bevestiging zijn van het respect dat het land wil. Respect als atoommacht en als gelijke op het internationale toneel, naast de VS en Zuid-Korea.
Wat dat betreft heeft Kim Jong-un zijn eerste overwinning binnen met deze top, waar hij als gelijke plaatsneemt tegenover president Trump.
It's the economy, stupid
Maar Kim wil niet alleen maar respect, hij wil ook economische groei. De Noord-Koreaanse leider snapt dat het een belangrijke voorwaarde is voor de overlevingskansen van zijn regime. Maar dat kan nooit met de knellende economische sancties. Die werden door de VN ingesteld om Noord-Korea te straffen voor kernproeven en rakettesten.
Kim Jong-un zal bij de VS aandringen op de opheffing van de sancties, die Noord-Korea's financiën, export en import en energiesector in een wurggreep hebben - zeker sinds China strenger toeziet op de handhaving ervan.
En de mensenrechten
Noord-Korea is één van de ergste schenders van mensenrechten ter wereld. Een politieke misdaad wordt bestraft met de dood of een gevangenkamp, waarbij niet alleen de 'dader' maar ook zijn hele bloedlijn vaak de klos is. Leden van het Amerikaanse Congres hebben erop aangedrongen dat ook de mensenrechten onderdeel zijn van de onderhandelingen.
Maar of ze ter sprake komen, is hoogst onzeker. Trump lijkt er zelf niet echt warm voor te lopen. En Kim zal het onderwerp willen vermijden.
Geleidelijk proces
Noord-Korea wil hoe dan ook een geleidelijk proces. Kleine stapjes van gelijk oversteken. De Zuid-Koreaanse president Moon denkt ook dat de top het begin is van een 'lang proces'. Maar dat proces kan waarschijnlijk alleen slagen als beide leiders de top goed afsluiten.
Lukt dat niet, dan mist Trump zijn kans op de Nobelprijs evenals zijn felbegeerde plaats in de geschiedenisboekjes.
Maar ook voor Kim is een mislukte top niet zonder risico. Want Trump zou kunnen concluderen dat een diplomatieke oplossing met Kim onmogelijk is. Met opnieuw oplopende spanningen als gevolg. En mogelijk een 'oplossing' die een stuk minder vreedzaam is dan een gesprek in een duur hotel.
