Hoge sterfte maakt discussie over Oostvaardersplassen nog feller

Staatsbosbeheer is niet geschrokken van het hoge sterftecijfer onder de grote grazers in de Oostvaardersplassen. Gezien de weersomstandigheden en groei van de populatie de afgelopen jaren, was dit te verwachten, zegt een woordvoerder van de organisatie. "Het gaat zoals het gaat in de Oostvaardersplassen."

Vandaag maakte Staatsbosbeheer bekend dat vorige maand in het natuurgebied in totaal 1155 edelherten runderen en paarden zijn doodgegaan. Het leeuwendeel is afgeschoten door boswachters, omdat de conditie van de dieren in hun ogen te slecht was om het einde van de winter te halen.

Van de dode dieren is niets te zien. Hoe dat komt, zie je in deze video:

Van de 5320 dieren die in oktober vorig jaar in het gebied leefden, is inmiddels meer dan de helft dood. Maar dat is niet erg, zegt een woordvoerder van Staatsbosbeheer. "De natuur herstelt zichzelf wel."

Ecologen en boswachters staan met die mening lijnrecht tegenover critici en dierenrechtenactivisten, die vooral dierenleed zien. De ophef leidde al tot doodsbedreigingen tegen boswachters en ingrijpen door de politie. Uit berichten in openbare en besloten Facebookgroepen blijkt dat het einde van de discussie nog niet in zicht is.

Volgens Han Olff, hoogleraar ecologie en natuurbeheer aan de Rijksuniversiteit Groningen, biedt de sterfte juist kansen. "Dit betekent dat er komend jaar weer veel voedsel is. De populatie kan zo weer jaren vooruit." Ook is er volgens hem nu meer ruimte voor andere diersoorten.

Op sociale media maken veel mensen duidelijk dat ze het niet eens zijn met Staatsbosbeheer. Hoogleraar Olff begrijpt de zorgen. "Maar ecologisch gezien zijn die niet nodig. Mensen passen principes die gelden voor huisdieren en vee nu ook toe op wild. Daar moet je voorzichtig mee zijn."

Actievoerders

Tegenstanders stellen dat de dieren in de Oostvaardersplassen beter moeten worden behandeld. In Facebookgroepen met duizenden leden - sommige openbaar en sommige besloten - wordt felle kritiek geleverd op het natuurbeheer. Ook worden bijvoer-acties georganiseerd en foto's gedeeld van grote grazers die er slecht aan toe lijken te zijn. Op een van de pagina's schrijven activisten dat ze de dieren uit het gebied willen halen.

Wat opvalt is de schaal waarop de demonstranten te werk gaan. De groepen lijken goed georganiseerd. Op Facebookpagina's wordt vermeld hoe arrestaties kunnen worden voorkomen en staan verwijzingen naar juridische hulp. Beheerders bieden aan om boetes voor het bijvoeren te betalen.

Hoewel sommige actievoerders pleiten voor vreedzame demonstraties, wordt in andere groepen agressievere taal gebruikt. Bij een oproep voor een demonstratie op Eerste Paasdag staat bijvoorbeeld: "We laten het dit keer niet bij braaf voeren." Bij het protest van afgelopen zondag kwam het uiteindelijk tot schermutselingen tussen demonstranten en de politie. Vijf mensen werden gearresteerd.

Toch ging het protest sommige actievoerders nog niet ver genoeg. Op sommige pagina's staat: "We blokkeren de A6" en "we gaan er nog harder tegenaan". In berichten op sociale media zijn ecologen en boswachters geregeld doelwit.

Verder zinspelen mensen op sociale media op nieuwe acties. Zo oppert iemand om rouwkaarten naar het provinciehuis in Lelystad te sturen. Andere mensen roepen op om runderen, herten en paarden met trailers uit het gebied te halen en elders onder te brengen. Onduidelijk is of deze acties ook echt doorgaan.

Het bijvoeren stopt voorlopig in ieder geval nog niet. Op Facebookpagina's wordt mensen gevraagd balen hooi te doneren. "Doel weer bereikt. 411 balen opgehaald door de Voergoed actie", schrijft een actievoerder.

Uniek beheer

Ecoloog Olff vindt dat Staatsbosbeheer niet moet toegeven aan de druk van buitenaf. "De Oostvaardersplassen kennen een uniek beheer van de grote grazers", zegt hij. "Laten we dit ecosysteem een eerlijke kans geven om te laten zien wat het kan worden, in plaats van het nu op grond van vooral emoties van een deel van het publiek af te serveren."

Niettemin heeft de ophef invloed op het Staatsbosbeheer en zijn medewerkers. Boswachters wilden niet voor de camera verschijnen. Een woordvoerder geeft toe dat de organisatie de kadavers liever niet voor de camera wilde hebben. "Door alle protesten zijn we voorzichtiger geworden met hoe we dit gebied in beeld brengen."