Onderzoeker tribunaal: zelfmoord Praljak was nauwelijks te voorkomen

De openbare zelfmoord van de Bosnisch-Kroatische oorlogsmisdadiger Slobodan Praljak bij het Joegoslaviëtribunaal was niet of nauwelijks te voorkomen. Dat concludeert de Gambiaanse opperrechter Hassan Jallow, die de zaak op verzoek van het tribunaal onderzocht.

Praljak dronk eind november voor het oog van de wereld in een live uitzending een flesje gif leeg, kort nadat hij in hoger beroep opnieuw was veroordeeld tot levenslang voor misdaden tijdens de oorlog van de jaren negentig op de Balkan. Hij stierf dezelfde dag nog in een ziekenhuis in Den Haag.

Rechter Jallow benadrukt dat er geen inlichtingen waren binnengekomen die erop wezen dat de oud-militair cyaankali in bezit had. Bovendien was de 200 tot 300 milligram gif in poedervorm "zelfs bij de meest intensieve doorzoekingen van personen of cellen" niet aan het licht gekomen, zegt hij.

Jallow wijst ook op de strenge regels voor het respectvol omgaan met gedetineerden, die niet zonder aanleiding grondig gefouilleerd of gevisiteerd mogen worden.

Hulp bij zelfdoding

Hoe Praljak aan het gif is gekomen, heeft rechter Jallow niet kunnen achterhalen. Hij hoopt dat het strafrechtelijk onderzoek van het Nederlandse Openbaar Ministerie daar licht op kan werpen. Dat onderzoek richt zich op hulp bij zelfdoding en overtreding van de Geneesmiddelenwet.

Rechter Jallow concludeert dat het tribunaal met de gevolgde procedure en de behandeling van Praljak geen fouten heeft gemaakt. Wel doet hij een paar aanbevelingen voor het beter controleren van gedetineerden en hun bezoekers, het grondiger doorzoeken van cellen en het beter opleiden van de bewakers, ook bij andere internationale hoven en tribunalen.

Een half uur vertraging

Verder pleit Jallow ervoor om het voorlezen van vonnissen voortaan niet meer rechtstreeks uit te zenden. Dat zou met een half uur vertraging moeten gebeuren om te voorkomen dat de hele wereld getuige kan zijn van een gebeurtenis zoals die met Praljak.