Oorlogsmisdadiger dood na innemen gif voor Joegoslaviëtribunaal

De Bosnisch-Kroatische oorlogsmisdadiger Slobodan Praljak, die tijdens zijn hoger beroep vandaag voor het Joegoslaviëtribunaal gif innam, is overleden. Dat heeft een woordvoerder van het tribunaal bevestigd.

Er is op verzoek van het tribunaal door het OM in Den Haag een onderzoek ingesteld. Dat onderzoek richt zich voorlopig op hulp bij zelfdoding en overtreding van de Geneesmiddelenwet.

Praljak dronk direct na de bevestiging van zijn vonnis door het tribunaal een vloeistof, waarna hij ziek werd. Hij werd met een ambulance overgebracht naar een ziekenhuis waar hij overleed.

De premier van Kroatië bevestigde de dood van Praljak eerder. Hij betuigde tijdens een persconferentie zijn medeleven met de nabestaanden van Praljak. De premier zei dat "we helaas allen getuigen zijn geweest van de handeling waarmee hij zichzelf van het leven beroofde". De daad van Praljak weerspiegelt volgens Plenkovic de "diepe morele onrechtvaardigheid" die de zes Bosnische Kroaten die vandaag hun uitspraak hoorden, ten deel valt.

Gif

De 72-jarige Praljak hoorde vanochtend samen met vijf anderen zijn straf wegens oorlogsmisdaden in de oorlog in Bosnië. In 2013 werd hij al tot 20 jaar gevangenisstraf veroordeeld en op het moment dat het tribunaal die straf had bevestigd, begon Praljak te roepen: "Ik ben geen oorlogsmisdadiger en verzet mij hiertegen."

Vervolgens bracht hij een klein glaasje naar zijn mond, sloeg de inhoud achterover en zei: "Ik heb net gif gedronken." Er ontstond enige onrust in de rechtszaal en toen zijn woorden vertaald waren, schrok de rechter die aan het woord was en hij schorste de zaak.

Het VN-tribunaal deed vandaag definitief uitspraak tegen het zestal: Praljak en vijf andere politieke en militaire kopstukken van het voormalige ministaatje Herceg-Bosna. Ze kregen in mei 2013 straffen van 10 tot 25 jaar cel, omdat ze daar begin jaren 90 met geweld moslims hebben verdreven. Deze straffen bleven vandaag in hoger beroep staan.

Theaterdirecteur

Praljak was een Kroatische politicus, maar ook een schrijver en regisseur. Hij deed in Zagreb drie universitaire studies. Hij werkte als ingenieur, maar studeerde ook af in de filosofie. In de jaren 70 en 80 leidde hij theaters in verschillende Kroatische steden.

Tijdens de oorlog in Bosnië werkte hij zich op tot generaal in het Kroatische leger. Het proces tegen hem begon in 2006 en heeft dus elf jaar geduurd. Het Tribunaal veroordeelde hem onder meer voor moord en verkrachting.

Het was de allerlaatste zitting van het Joegoslaviëtribunaal, dat sinds 1993 bestaat. Volgende maand gaat het dicht.

De zaal waar Praljak het gif dronk, is afgesloten voor onderzoek. "Het is nu een plaats delict", was het enige dat de rechters erover wilden zeggen.

Minister Grapperhaus van Justitie wil nog geen inhoudelijke reactie geven en wacht het onderzoek van het Openbaar Ministerie af. Hij denkt niet dat de reputatie van Nederland, als gastland van het tribunaal, schade oploopt door het feit dat er gif de rechtszaal is binnengekomen. "Nederland heeft nog altijd een voortreffelijke reputatie en heeft het zeer goed gedaan", aldus de minister.