Iraakse Koerden raken alle geannexeerde gebieden binnen 48 uur kwijt
De Iraaks-Koerdische strijders hebben zich teruggetrokken uit alle gebieden in Noord-Irak die ze sinds 2014 op IS hebben bevochten, meldt een commandant van het Iraakse regeringsleger. Al deze regio's werden de afgelopen jaren zowel door de Koerden als de Iraakse autoriteiten geclaimd.
Gisteren kreeg het Iraakse leger strategische gebieden in de provincie Nineveh in handen, inclusief de dam bij Mosul. De Peshmerga, de Iraaks-Koerdische strijders, vertrokken voordat het Iraakse leger arriveerde.
Eerder die dag gebeurde dat in de stad Sinjar en maandag vielen ook Kirkuk en de daarbij liggende olievelden zonder noemenswaardige strijd in Iraakse handen. Het Iraakse leger krijgt bij zijn opmars hulp van sjiitische paramilitaire groepen die door Iran worden gesteund.
BP
De Iraakse minister van Oliezaken heeft oliemaatschappij BP direct gevraagd om op korte termijn met plannen te komen om de olievelden bij Kirkuk te exploiteren. Ook dit gebied was sinds februari 2014 in handen van de Koerden, die er de plaats innamen van het voor IS gevluchte Iraakse leger.
De Koerden slaagden er drie jaar lang in om de olie, een belangrijke bron van inkomsten, buiten bereik van IS te houden.
Verdeeldheid
De Koerden in de prijsgegeven gebieden mopperen over het gemak waarmee de Iraakse militairen in krap twee dagen de omstreden gebieden konden 'heroveren'. President Barzani van de Iraaks-Koerdische autonome regio wijt de aftocht van de Peshmerga aan politieke tweedracht onder de strijders. Een deel van hen steunt Barzani's Koerdisch Democratische Partij (KDP) en het streven naar onafhankelijkheid, andere strijders worden aangestuurd door de oppositionele Patriottische Unie van Koerdistan (PUK).
Iran zou invloed hebben uitgeoefend op de PUK-leiding om de loyale Peshmerga ertoe te bewegen hun posten te verlaten en plaats te maken voor het Iraakse leger. Een commandant van de Iraanse Revolutionaire Garde bezocht Iraaks Koerdistan aan de vooravond van het Iraakse offensief tegen de Koerden in Kirkuk.
Saad Jawad, professor aan de London School of Economics, bevestigt tegenover Al Jazeera dat de Koerdische partijen met IS een gemeenschappelijke vijand hadden. "Natuurlijk waren ze het over sommige zaken eens, maar de partijen zijn nooit echt verenigd geweest", zegt Jawad. "Ik denk dat de Iraakse regering, samen met de druk vanuit Iran, erin geslaagd is het deel van de Peshmerga dat de PUK aanhangt, aan haar zijde te krijgen."
Waar is het Westen?
De Koerdische bevolking in de heroverde gebieden klaagt ook over de afwezigheid van westerse mogendheden als de VS en het Verenigd Koninkrijk. De Koerden voelen zich in de steek gelaten na alle jaren van strijd tegen islamitische Staat, de gemeenschappelijke vijand.
Barzani heeft gezegd dat hij blijft werken aan een onafhankelijk Iraaks Koerdistan, waar de Koerden onlangs massaal 'ja' tegen zeiden in een referendum. Bagdad werkt die onafhankelijkheid op allerlei manieren tegen. Barzani's onderhandelingspositie is door het gebiedsverlies echter aanzienlijk verzwakt.