Meer steun voor de monarchie, vertrouwen in koning gestegen
Na het dieptepunt van vorig jaar, toen de steun voor de monarchie bleef steken op 65 procent, is er dit jaar weer een kleine opleving. 70 procent van de Nederlanders zegt nu achter de monarchie te staan.
Dat blijkt uit de Koningsdagenquête 2017 (.pdf), een jaarlijks representatief onderzoek van Ipsos uitgevoerd in opdracht van de NOS.
Sinds Willem-Alexander koning is, schommelt de steun voor de monarchie. In 2013, het jaar van de troonswisseling, stond nog 78 procent achter de monarchie.
De opleving van de steun voor de monarchie valt samen met een lichte stijging van het vertrouwen in koning Willem-Alexander. Na de troonswisseling nam het vertrouwen geleidelijk af, maar die trend is nu gekeerd.
De ondervraagden waarderen de koning met het rapportcijfer 7,6, net iets hoger dan vorig jaar. Koningin Máxima is met een 8 nog steeds het populairste lid van het Koninklijk Huis.
Over de manier waarop de koning zijn functie als staatshoofd invult, is bijna 70 procent tevreden. Nog meer mensen dan voorgaande jaren zeggen zeer tevreden te zijn. Over de rol van Máxima naast de koning is driekwart tevreden.
Meer macht
Hoewel de meerderheid de hoeveelheid macht die de koning heeft precies goed vindt, wordt de groep mensen die vindt dat de koning meer bevoegdheden moet krijgen geleidelijk groter.
In 2011, een jaar voordat de Tweede Kamer besloot de rol van het staatshoofd bij de kabinetsformatie te beperken, vond nog 8 procent dat de koning (m/v) meer macht zou moeten krijgen. Inmiddels is dat 20 procent.
Maar de meningen zijn verdeeld over het feit dat de koning nu geen rol speelt bij de kabinetsformatie. 34 procent vindt het jammer, maar een bijna even grote groep (32 procent) vindt het een goede zaak dat de koning daar niet meer bij betrokken is.
Een grote meerderheid van de Nederlanders (57 procent) hecht aan de traditie dat de koning de Troonrede voorleest op Prinsjesdag, ook al is die niet door de koning maar door leden van het kabinet geschreven. Slechts 12 procent vindt dat de minister-president dat zou moeten doen.
Kosten monarchie
Een terugkerend discussiepunt in de media en de politiek zijn de kosten van de monarchie. Een kwart van de ondervraagden maakt zich druk over dit onderwerp, een derde juist niet. Bijna nog een derde staat er neutraal tegenover.
Bijna driekwart (70 procent) vindt het wel belangrijk dat het koningshuis verantwoording aflegt over de kosten die gemaakt worden. Ook vindt 62 procent dat er meer openheid moet zijn over die kosten.
Amalia op sociale media
Dat koning Willem-Alexander en koningin Máxima hun drie dochters zo veel mogelijk buiten de publiciteit proberen te houden, krijgt de steun van 82 procent. Slechts zes procent vindt dat de prinsessen vaker te zien moeten zijn in de media.
Een meerderheid van de Nederlanders heeft er geen probleem mee als de 13-jarige prinses Amalia, net als veel van haar leeftijdgenoten, actief wordt op sociale media. Een deel van hen stelt wel als voorwaarde dat haar ouders daarop toezien.
