Wrakingsverzoek Wilders, herhaalt de geschiedenis zich?

Toen was het Fitna, nu is het 'minder Marokkanen'. Toen was het Moszkowicz, nu is het Knoops. Toen was 2010, nu zes jaar later. Alsof de geschiedenis zich herhaalt, dient de raadsman van hoofdrolspeler Geert Wilders een wrakingsverzoek in vanwege twijfels over de onpartijdigheid van een van de rechters.

Vanmiddag, na het verhoor van getuige Paul Cliteur, doet Wilders' advocaat Knoops het verzoek tot wraking van rechter Elianne van Rens. "We zijn tot de conclusie gekomen dat de oudste rechter een mate van vooringenomenheid heeft getoond door de vragen die ze stelde aan getuige-deskundige Cliteur."

Het doet denken aan het eerste Wildersproces in 2010 en 2011, toen Wilders' toenmalige advocaat Bram Moszkowicz tot drie keer toe de Amsterdamse rechtbank wraakte. Twee keer zonder, één keer met succes.

4 oktober 2010

Op de eerste zittingsdag van het eerste Wildersproces zegt rechtbankvoorzitter Jan Moors dat Wilders "goed is in het poneren van stellingen, maar vervolgens de discussie uit de weg gaat". Moszkowicz neemt het de rechtbank kwalijk dat het duiding gaf aan het zwijgrecht waarop Wilders zich beroept en dient een wrakingsverzoek in.

De speciale wrakingskamer legt de volgende dag het verzoek naast zich neer. De rechters hoeven niet te worden vervangen. Voorzitter Bauduin noemt de uitspraak van Moors hooguit "ongelukkig". Er zou geen druk zijn uitgeoefend op Wilders om af te zien van zijn zwijgrecht. Wilders noemt dat "bezopen".

22 oktober 2010

Het proces gaat door met dezelfde rechters, maar op 22 oktober doet Moszkowicz een nieuw wrakingsverzoek. Hij wil opnieuw getuige-deskundige Hans Jansen horen. Tom Schalken, een van de rechters van het Amsterdamse Gerechthof die had aanbevolen Wilders te vervolgen, zou hem tijdens een etentje hebben geprobeerd te beïnvloeden.

De rechters weigerden Jansen, die op dat moment in de rechtbank aanwezig was, opnieuw te horen. Volgens de verdediging van Wilders wekt de rechtbank daarmee de schijn van partijdigheid. Dit keer wijst de wrakingskamer van de rechtbank het wrakingsverzoek toe. De rechters zouden niet duidelijk hebben gemaakt waarom Jansen niet als getuige mocht worden gehoord.

15 april 2011

In februari wordt het proces hervat en met nieuwe rechters volledig overgedaan. Moszkowicz wraakt de rechtbank opnieuw op 15 april. De rechters weigerden een onderzoek in te stellen naar mogelijke meineed van getuige Bertus Hendriks. Volgens de rechters was er van meineed geen sprake en "is wraking daarvoor niet het geëigende middel".

3 november 2016

Vandaag, op de tweede zittingsdag van het tweede Wildersproces, verwijt Wilders' huidige raadsman Knoops rechter Elianne van Rens partijdigheid. Na overleg met de PVV-leider besluiten ze de rechter te wraken.

Wilders vroeg Van Rens in maart al zich terug te trekken omdat ze bevooroordeeld zou zijn. Dat verzoek legde ze toen naast zich neer. Eerder vandaag uitte hij op Twitter al forse kritiek op de rechter.

Een speciale wrakingskamer buigt zich nu over het verzoek van Knoops. De rechters beslissen morgenochtend of Van Rens wel of niet mag aanblijven.

Wat is wraking?

Rechterlijke onpartijdigheid is een onderdeel van een eerlijk proces. Bij twijfel aan de onpartijdigheid of onafhankelijkheid van een rechter kan een wrakingsverzoek worden ingediend. Zo nodig kan een rechter worden vervangen. Het verzoek tot wraking wordt direct behandeld door een meervoudige kamer waarin de betreffende rechter geen zitting heeft. Het proces wordt stilgelegd tot er een besluit is genomen. Het overgrote deel van wrakingsverzoeken zijn onsuccesvol. Vorig jaar waren er 714 wrakingsverzoeken. Daarvan werden er 32 toegewezen (4,48 procent).