Gülen-aanhang wil actie, Nederlandse overheid belooft alertheid
Gemeenten en politie beloven extra alert te zijn bij spanningen binnen de Turkse gemeenschap. Dat is de uitkomst van een overleg tussen 18 gemeenten en de overheid over de onrust sinds de mislukte coup in Turkije.
Sympathisanten van Gülen in Nederland roepen om maatregelen. Ze voelen zich bedreigd en geïntimideerd, omdat president Erdogan hun geestelijk leider Fethullah Gülen verantwoordelijk houdt voor de mislukte staatsgreep.
'Terroristen'
"De overheid moet snel ingrijpen, voordat het misgaat", zegt een woordvoerder van Stichting Prisma, een Gülen-instelling in Eindhoven. De religieuze beweging is door de Islamitische Stichting Nederland (ISN) gisteren gelijkgesteld aan een terroristische organisatie als IS, PKK of Boko Haram.
Gemeenten met een grote Turkse gemeenschap kregen tijdens het overleg over de spanningen vanmiddag hulp aangeboden van verschillende ministeries. De overheid belooft extra advies te geven. De gemeenten zullen proberen zoveel mogelijk in gesprek te gaan met betrokken partijen.
Volgelingen van Gülen kregen sinds de staatsgreep te maken met vernielingen, intimidatie en boycotacties door aanhangers van Erdogan. Afgelopen weekend werd er nog brand gesticht in een religieus gebouw in Deventer dat gekoppeld is aan de beweging.
De politie zei tijdens het overleg dat het belangrijk is dat iedereen aangifte doet die te maken krijgt met geweld of bedreigingen.
Volgens de woorvoerder is er meer nodig om te voorkomen dat de situatie uit de hand loopt. Elke keer als hij gaat bidden in zijn moskee heeft hij de spanningen in zijn achterhoofd: "Je betreedt een moskee, waarvan je weet dat het bestuur jou als terrorist ziet."
'Kliklijn tegen landverraders'
Volgens de Gülen-aanhanger doet het Turkse consulaat in Rotterdam niets om de spanning te verminderen, integendeel zelfs. "Via een kliklijn worden ze in Turkije over ons op de hoogte gehouden. We worden gezien als landverraders."
De woordvoerder van Stichting Prisma wilde binnenkort Turkije bezoeken, maar ziet daar nu vanaf: "Je bent als Gülen-sympathisant je leven niet meer zeker in Turkije."
Toch worden er ook in Nederland vraagtekens geplaatst bij de religieuze beweging. In 2014 riep de Tweede Kamer minister Asscher op onderzoek te doen naar de stille invloed van de religieuze beweging. Ook zouden er meldingen zijn van intimidatie in het onderwijs. Details daarvan zijn niet bekend.
'Enorm, invloedrijk netwerk'
"Het kan zeker zijn dat er druk werd uitgeoefend op jongeren", zegt hoogleraar Turkse talen en cultuur Erik-Jan Zurcher aan de Universiteit Leiden. "Het is een enorm, invloedrijk netwerk van stichtingen, verenigingen, bedrijven, scholen en uitgevers."
De hoogleraar legt uit dat de volgers ook wel worden vergeleken met Opus Dei, het Rooms-Katholieke Kerk genootschap met invloed in vele lagen binnen de samenleving. Volgens critici probeert Gülen op ondoorzichtige wijze zoveel mogelijk de macht naar zich toe te trekken.
Het gaat volgens Zurcher om enkele duizenden Gülen-volgers op een totaal van 400.000 Turkse-Nederlanders. De ideologie van Fethullah Gülen is een nieuwe generatie te creëren die technologie, wetenschap en vooral de islamisering hoog in het vaandel heeft.