De rijkaards in de Panama Papers: om wie gaat het?
In de Panama Papers worden heel veel namen en bedrijven genoemd, met een uiteenlopende betrokkenheid.
Soms gaat het om 'gewone' klanten, met een bankrekening, een brievenbusfirma of offshorebedrijf, waarmee bijvoorbeeld inkomsten of verdiensten fiscaal voordelig maar doorgaans legaal werden weggezet (belastingontwijking).
Anderen gebruikten buitenlandse bedrijfjes en een complex netwerk van brievenbusfirma's om geld weg te sluizen (belastingontduiking), of om fraude en smeergeldstromen te verbergen.
Het betreft doorgaans een of meerdere brievenbusfirma's, vaak ook in netwerken, in exotische belastingoorden, zoals de Britse Maagdeneilanden, de Kaaimaneilanden, de Seychellen, Panama, de Bermuda's of de Bahama's.
(Voormalige) staatshoofden
Petro Porosjenko (president Oekraïne) De Oekraïense president zou via de brievenbusfirma Linquist Service Limited op de Maagdeneilanden zijn eigen bedrijf (het snoep- en chocoladeconcern Roshen) financieren. Dat gebeurde via de Oostenrijkse Raiffeisen Bank. Naast Linquist heeft hij nog een tweede brievenbusfirma (PAP) op de Maagdeneilanden.
Vladimir Poetin (president Rusland) Vertrouwelingen rond de Russische president zouden grote belangen en geldstromen via een netwerk van brievenbusfirma's naar belastingparadijzen gesluisd hebben. Minstens twee miljard dollar zou op naam staan van Poetin-getrouwen.
Er worden ook Arabische leiders genoemd. Bijvoorbeeld Hosni Mubarak (oud-president van Egypte), een neef van Bashar al-Assad (president van Syrië), Salman bin Abdoel Aziz al-Saoed (koning van Saudi-Arabië), en de secretaris van Marokkaanse koning Mohammed VI.
De naam van de Chinese president Xi Jinping valt ook, naast die van bijna 150 andere politieke functionarissen uit de communistische partij. Een schoonbroer van Xi zou in 2009 twee offshorebedrijven op de Maagdeneilanden hebben opgezet. De familie van Xi wordt beschouwd als vermogend. Xi Jinping voert sinds hij in 2012 president overigens een stevige campagne tegen corruptie.
Net als Mauricio Macri (president van Argentinië). Hij ontkent ooit persoonlijk aandelen gehad te hebben in een brievenbusfirma via Mossack Fonseca.
Politici
In de Panama Papers duiken meer dan 100 namen op van grote en kleine, bekende en minder bekende politici.
Sigmundur David Gunnlaugsson (minister-president van IJsland). Hij bezit via een offshorebedrijf (Wintris Inc.) obligaties van de drie grootste banken van IJsland. In 2008 vielen die banken om. Met zijn macht als premier zorgde hij ervoor dat buitenlandse schuldeisers toch afgelost werden. Hij was immers zelf een van die schuldeisers en ving 4 miljoen dollar.
Ook oud-premiers van Oekraïne, Pavlo Lazarenko en Joelia Timosjenko, worden genoemd. Lazarenko was in de jaren 90 premier en werd in 2006 in de VS veroordeeld voor onder meer witwassen. Joelia Timosjenko werd meerdere keren veroordeeld, onder meer voor corruptie en deals met Lazarenko.
Sergiy Taruta (Oekraïens parlementslid) en Gennady Trukhanov (burgemeester Odessa). Hun offshore bedrijven zijn niet meer actief.
Sportwereld
Lionel Messi (spits FC Barcelona) De Argentijnse voetballer zou op 23 juni 2013 samen met zijn vader eigenaar zijn geworden van Mega Star Enterprises, een offshorefirma in Panama. Sinds december 2015 is het alleen van zijn vader.
Michel Platini (oud-voorzitter UEFA) Platini heeft ook boter op zijn hoofd. Hij zou in 2007 een beroep hebben gedaan op Mossack Fonseca om een brievenbusfirma in Panama op te richten. En ook Jerome Valcke, de voormalige rechterhand van de gewezen FIFA-baas Sepp Blatter wordt genoemd. Hij gebruikte een firma op de Britse Maagdeneilanden om een jacht te kopen.
Juan Pedro Damiani (lid ethische commissie FIFA) Een andere grote naam binnen de FIFA is de Uruguayaan Damiani. Hij zou gewerkt hebben voor zeker zeven offshorebedrijven die weer gelinkt zijn aan zijn landgenoot Eugenio Figueredo. Deze was voorheen vice-president van de FIFA. De FIFA is een verkennend onderzoek gestart naar Damiani.
De Formule 1-coureurs Nico Rosberg, Jarno Trulli, Rubens Barrichello en Felipe Massa.
Een andere opmerkelijke naam is die van Eufemiano Fuentes. De Spaanse sportarts werd tien jaar geleden wereldwijd bekend na het dopingschandaal bij de Kazachstaanse wielerploeg Liberty Seguros (nu Astana). Hij wordt er van verdacht beroemde wielrenners als Jan Ullrich, Ivan Basso en Alejandro Valverde aan doping te hebben geholpen.
Overig
Jackie Chan. De 61-jarige, zanger, stuntman en kungfu-expert uit Hongkong heeft via Mossack Fonseca zes offshorebedrijven.
De Indiase staalmagnaat Lakshmi Mittal. De miljardair is eigenaar van het grootste staalconcern ter wereld, Mittal Steel. Mittal stond in 2008 op nummer 4 op de Forbeslijst met rijkste mensen ter wereld.
Ian Cameron (de vader van Britse premier David Cameron). Zou tot zijn dood in 2010 klant zijn geweest van Mossack Fonseca. David Cameron probeert zelf al jaren het voortouw te nemen in de strijd tegen fiscale fraude.
Cellist en dirigent Sergej Roldoegin, jeugdvriend van Poetin en peetvader van Poetins dochter. Hij speelt een centrale rol als bestuurder en eigenaar van diverse brievenbusfirma's in Panama en de Maagdeneilanden, waarlangs allerlei geldstromen liepen.
De Braziliaanse zakenmannen Jorge Paulo Lemann, Marcel Herrmann Telles en Carlos Alberto Sicupira. Via het investeringsfonds 3G Capital hebben ze niet alleen een vinger in de pap bij Burger King, Heinz en Kraft, maar bezitten ze ook bijna een kwart van de aandelen van bierreus AB InBev.
Verder duiken de namen op van rijke en machtige Russische en Oekraiense zakenmannen. Zoals Victor Pinchuk, een Oekraïense zakenman en filantroop en bevriend met Bill Clinton en Igor Kolomoisky, een staal- en energietycoon, En Alisher Usmanov, de op twee na rijkste Rus, actief in de staal- en telecomsector, en met een belang in de Engelse voetbalclub Arsenal.
Nederlandse bedrijven
Tot dusver bekend zijn er in elk geval twee Nederlandse brievenbusfirma's betrokken in deze constructie. Het zijn Torneos & Traffic Sports Marketing (T&TSM), met oudbestuurders Frank Sonsma en Maarten van Genuchten. De echtgenoot van Van Genuchten is Marina Kantarovsky. Zij is eigenaar van het Cypriotische moederbedrijf van T&TSM.
Verder TyC International, een Amsterdamse brievenbusfirma, met uitzendrechten voor de Zuid-Amerikaanse voetbalcompetities.
Er loopt ook een lijntje naar ING Bank, waar T&TSM een rekening heeft en naar accountant KPMG, die tot 2014 de boeken van TyC controleerde.
