Over jongeren die overlijden door zelfdoding berichten media meestal heel terughoudend, uit angst voor kopieergedrag. Vandaag is een uitzondering: zowel nabestaanden als onderzoekers benadrukken dat we het gesprek erover aan moeten gaan.
Iedere dag krijgen familie of vrienden in Nederland het verschrikkelijke bericht dat iemand uit hun omgeving is overleden door zelfdoding. Een maatschappelijk probleem, dat vooral aandacht kreeg toen in 2017 bijna twee keer zo veel tieners zichzelf doodden.
In onderstaande video legt NOS op 3 uit waarom we het er vandaag juist wél over hebben:
Praten over dit onderwerp is moeilijk maar ook noodzakelijk, zeggen deskundigen. Vandaag verscheen een rapport waarin adviezen staan die zelfmoorden kunnen voorkomen. Onderzoekers willen graag dat die adviezen worden besproken. Zo moet de zorg beter aansluiten op complexe problemen, kunnen scholen meer doen om zelfmoordgedachten te signaleren en moeten ouders beter gehoord worden door zorgverleners.
Voor media gelden bij dit soort berichten belangrijke richtlijnen, die je ook in onze berichtgeving terugziet. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat verwijzen naar hulp zelfdodingen kan voorkomen. Ook is het belangrijk dat media laten zien dat dit echt kan helpen.
Nu ik erop terugkijk, was dit het moment dat ze veranderde
Ook Petra wil graag dat er meer wordt gepraat over zelfmoord. Zij verloor twee jaar geleden haar 19-jarige dochter Laura door zelfdoding. "Ze was eigenlijk een heel makkelijk kind, heel zorgzaam voor anderen. Maar op een gegeven moment werd ze depressief", vertelt Petra.
"Er speelde heel veel in haar leven. Zo vond ze het ingewikkeld dat haar vriendinnetjes naar havo en vwo gingen en zijzelf naar het vmbo. "Ze vond dat moeilijk om te accepteren en voelde zich minder goed."
Petra merkte dat haar dochter zich anders ging gedragen. "Haar kamer werd heel rommelig en ze werd heel humeurig. Ik dacht eigenlijk dat ze nog laat ging puberen. Maar nu ik erop terugkijk, was dit het moment dat ze veranderde."
Later vond Petra briefjes in Laura's jaszak, waarop stond hoe ze zichzelf wilde ombrengen. "Ik heb haar daar toen mee geconfronteerd en gevraagd of het echt was, en hoe lang het al speelde. Je wil daar liever voor weglopen, horen dat het niet klopt. Maar als dit de realiteit is zul je wel moeten praten."
"Laura was best wel open toen ik ernaar vroeg. Toen voelde ze zich niet meer zo eenzaam. Dat is ook wat ik anderen die iemand zien afglijden zou willen meegeven: probeer erover te praten, hoe moeilijk dat ook is."
En daarmee zegt zij hetzelfde als onderzoekers: hou contact met jongeren die worstelen met zelfmoordgedachten. "Iedereen kan er wat aan doen: van de leerkracht, tot de huisarts, de sportcoach", zegt Saskia Mérelle, projectleider van het onderzoek. Ook de omgeving. "Hoelang het ook duurt, hoe zwaar ze het ook hebben: laat ze niet los."
Heb jij hulp nodig? Zie www.113.nl, deluisterlijn.nl of bel 0900-0113. Praat erover met iemand die je vertrouwt en zoek samen hulp.