De race om de ruimte is terug van weggeweest. De afgelopen weken presenteerde NASA nieuwe plannen om naar de maan te gaan, zijn de Japanners geland op een asteroïde en kondigde een Duitse deelstaat aan een eigen ruimtevaartorganisatie te beginnen.
Een van de concrete plannen voor de komende jaren is asteroïde-mijnbouw. Omdat in asteroïden enorme hoeveelheden grondstoffen zitten, zijn er miljarden te verdienen. Amerika werkt eraan, Europa is druk onderweg en Japan is er ook mee bezig. "Binnen 25 jaar gaan we asteroïden delven", voorspelt Ian Carnelli, onderzoeker bij ESA, de Europese ruimtevaartorganisatie.
Een asteroïde is een stuk gesteente dat door ons zonnestelsel vliegt. De meeste vind je in de asteroïdengordel, net voorbij Mars. Maar soms scheren asteroïden ook rakelings langs de aarde. Daar kennen wij ze van, want een asteroïde die insloeg op aarde betekende het einde van de dinosaurussen.
Maar asteroïden zijn meer dan brokken gesteente. Kort gezegd zijn er drie types en die zijn allemaal belangrijk voor de toekomst van de ruimtevaart. Ze zijn er van voornamelijk steen, maar ook met grote hoeveelheden koolstof, klei. En er zijn asteroïden die nikkel, ijzer en andere metalen bevatten. Waaronder heel kostbare zoals goud, platinum en palladium.
Met name in die laatste stoffen ziet NASA brood. Als het lukt dat goud en platinum uit de asteroïdengordel naar de aarde te krijgen, kan dat hier gigantisch veel opleveren. Door de snelle technologische groei is er veel vraag naar die metalen. Goud en platinum worden onder meer verwerkt in smartphones. Een ijzer-asteroïde bevat al snel zo'n 70 miljard euro aan kostbare metalen. En er zijn vele duizenden van deze asteroïden in ons zonnestelsel.
Maar volgens veel anderen is dat idee, die grondstoffen naar de aarde halen, meer science fiction dan dat het ooit werkelijkheid kan worden. Space X-baas Elon Musk riep in 2003 al dat asteroid mining lariekoek was. Zijn beredenering: "Het is veel te duur om die grondstoffen naar de aarde te halen. Het is economisch helemaal niet rendabel."
ESA-onderzoekers zijn het met Musk eens: "Het kost ontzettend veel om materiaal uit de ruimte naar de aarde te krijgen", zegt Carnelli. "Je krijgt nooit terug wat je er in moet steken om dat te realiseren." Hij gelooft in een ander soort asteroïdendelving: "Ik geloof dat onze beste kans om het rendabel te maken de productie van brandstof in de ruimte is. Het is heel logisch als je grondstoffen verwerkt waar je ze vindt."
Carnelli doelt op asteroïden van koolstof: die dragen water mee. "Bij ESA hebben we het steeds vaker over het bouwen van faciliteiten in de ruimte voor reparatie en het bijtanken van satellieten." Ruimtevaartonderzoekers zien het wel gebeuren dat je naar een ruimtelichaam reist, zoals een asteroïde, om daar water om te zetten in waterstof voor brandstof en zuurstof, zodat verdere reizen gemaakt kunnen worden.
Deze video maakte de Japanse ruimtesonde vanaf asteroïde Ryugu:
Waar staan we nu?
Eind september landde Japan op de asteroïde Ryugu. Een mijlpaal in de ruimtevaart. Kleine robotjes nemen daar grondstofmonsters om meer te leren over de samenstelling van de asteroïde. Later dit jaar komt een NASA-sonde aan bij een andere asteroïde om hetzelfde te doen.
"En Europa werkt aan de Hera-missie", vertelt Carnelli. "Dat is geen asteroïde mijnbouwmissie, maar het is wel een missie waarbij we veel technologieën gaan testen die nodig zijn voor de ontwikkeling van zulke mijnbouw. Dingen als vision based navigation. Dat wil zeggen: dat onze sonde, die zelfsturend is, met camera's obstakels kan herkennen en ontwijken. Net als een zelfrijdende auto dus."
"Ik denk niet dat asteroïde mijnbouw iets is van morgen. Maar ik geloof wel dat we in de komende 10, 15 jaar gaan ontdekken hoe we grondstoffen delven en verwerken in de ruimte. En houd me niet aan de voorspelling, maar ik denk dat met 25 jaar asteroïde mijnbouw gaat lukken. Al moet Europa dan wel echt een inhaalslag maken."
