De klok tikt door, want de EU en het Verenigd Koninkrijk hebben nog tot maart 2019 om de brexit rond te krijgen. Dan vliegen de Britten definitief uit de EU. Sinds gisteren wordt er in Brussel weer gesproken over het vertrek van het Verenigd Koninkrijk. En dat vertrek gaat op een harde of een zachte manier.
Maar wat wordt eigenlijk bedoeld met een 'harde' of een 'zachte' brexit? In de video hieronder leggen we het uit:
Over alle onderwerpen waar de Britten en de Europeanen nu afspraken over hebben gemaakt, moet weer worden gesproken. Denk aan de manier waarop we handel voeren en de pakweg 3 miljoen EU-burgers die in het Verenigd Koninkrijk wonen en werken.
Zachte brexit
Op dit moment exporteert en importeert het Verenigd Koninkrijk van en naar EU-landen, alsof er geen grenzen zijn. Bij een zachte brexit proberen we het zoveel mogelijk te houden als het nu is.
Kijk bijvoorbeeld naar Noorwegen. Die zitten niet in de EU, maar zitten wel in onze interne markt. En in ruil daarvoor houden ze zich aan Europese regels en betalen ze aan de EU-kas. Dat is goedkoper dan het slechtst denkbare alternatief.
Als er helemaal geen akkoord komt, dan zullen de Britten moeten handelen met de EU via de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat kost veel meer geld, omdat er allerlei handelstarieven bij komen.
Maar gaat het Verenigd Koninkrijk voor zo'n Noorse afspraak, dan moet ook het vrije verkeer van personen en goederen blijven bestaan. En dat zien de Britten weer niet zitten.
De Britse premier Theresa May stuurt aan op een harde brexit. Het Verenigd Koninkrijk wil namelijk vooral uit de EU vanwege één onderwerp: migratie. De Britten willen helemaal zelf kunnen bepalen en controleren wie er in hun land komt wonen.
En dat gaat niet samen met open grenzen. Daarom wil het Verenigd Koninkrijk alle lijntjes doorknippen. De Britten stappen bij een harde brexit uit de interne markt, de douane-unie (vrij vervoer van goederen) en het Europese hof van justitie. De grenzen gaan dan écht dicht.
EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk
Dat betekent overigens niet dat bij een harde brexit alle EU-burgers die in het Verenigd Koninkrijk wonen er maart 2019 uit worden gezet. May stelt voor dat alle EU-burgers die er al vijf jaar wonen een status krijgen. Mensen die er minder lang wonen, krijgen nog twee jaar om dat te regelen.
Ze krijgen wel een stuk minder rechten. Hun verblijfsvergunning wordt bijvoorbeeld ingetrokken als ze twee jaar ergens anders gaan wonen. De EU wil dat de rechten van die drie miljoen exact hetzelfde blijven. Wat er uitkomt hangt af van de onderhandelingen.
Geen deal is beter dan een slechte deal.
Halfzacht
Het lijkt voor de hand te liggen dat er niet óf een keiharde óf een zachte brexit komt. Daartussen zit namelijk een groot grijs gebied. Uit de onderhandelingen zal waarschijnlijk een soort 'halfzachte' brexit komen. Met hier en daar alsnog een afspraak tussen de Britten en Europa.
May ziet het liefst wel een nieuw handelsakkoord met de EU én toegang tot die interne markt. Het struikelblok is dat veel Europese landen dat niet zien zitten. Zij zeggen: wel de lusten niet de lasten.
Theresa May heeft gezegd dat ze liever géén deal, dan een slechte deal heeft. Als ze denkt dat ze het aan haar achterban niet kan verkopen, dan bestaat de kans dat ze van de onderhandelingstafel wegloopt.
Zo'n superharde brexit wordt in het Verenigd Koninkrijk een cliff edge brexit genoemd. Komt die er, dan zijn de gevolgen gigantisch, ook voor Nederland.
