Transportbedrijven bang voor harde brexit: 'nu kunnen we nog doorrijden'
Het is de economie aan het werk in optima forma. Vanaf de krijtrotsen in Dover heb je een perfect uitzicht over de haven. Waar de hele dag door veerdiensten aanmeren en duizenden vrachtwagens het Britse eiland oprijden. Poolse, Duitse, Franse en Nederlandse nummerborden komen voorbij. 8000 vrachtwagens per dag komen er in Dover aan.
Maar transportbedrijven maken zich zorgen hoe het er hier na brexit uit zal zien. Neem het Nederlandse transportbedrijf J. Heebink. Zij rijden wekelijks tientallen vrachten naar Groot-Brittannië. "Dit is voor ons de belangrijkste markt", zegt chauffeur Rinie van Breeschoten, als hij net in Dover is aangekomen. "Ik rijd zelf al 25 jaar op Engeland. Maar het is toch onzeker wat er straks gaat gebeuren."
Niet verwonderlijk als je nagaat dat Groot-Brittannië na Duitsland onze belangrijkste exportmarkt is. Vorig jaar exporteerde Nederlandse bedrijven voor 40 miljard euro aan goederen de Noordzee over.
Van Breeschoten vreest, net als veel andere transportbedrijven, voor een harde brexit. De Britse premier wil namelijk dat de Britten zoveel mogelijk banden met de EU verbreken. Ze wil niet alleen dat Groot-Brittannië uit de Europese interne markt stapt, maar ook uit de douane-unie. Die zorgt ervoor dat je binnen alle EU-landen zonder oponthoud en controles goederen kan vervoeren.
May streeft naar een harde brexit, omdat dat de enige manier is om van het vrij verkeer van personen af te komen. De Britse regering wil namelijk buiten de EU weer zelf bepalen wie zich wel en niet op het Britse eiland mag vestigen, zodat ze op die manier de migratie uit andere EU-landen flink kan terugbrengen. Dat is voor May altijd de belangrijkste boodschap geweest van de brexit-stemmer.
Alleen betekent dat in de praktijk dat Groot-Brittannië weer een harde grens krijgt met de EU. Als je nu ziet hoe makkelijk het is om hiernaartoe te rijden. "Je hoeft niets in te klaren, geen documenten in te vullen. Je kan zo doorrijden, alsof je van Amsterdam naar Groningen of Friesland rijdt. Maar als het een harde brexit wordt, krijgen we die controles op de een of andere manier wel. Dat kan flinke vertragingen veroorzaken", zegt Van Breeschoten.
Zeker in een tijd waarin veel bedrijven afhankelijk zijn van een snelle doorvoer. Autobedrijven wachten op onderdelen, bloemenhandelaren willen hun bloemen zo snel mogelijk hebben. Als dat veel langzamer loopt, kan dat de economie flink raken. Zowel de Britse economie, als die in EU-landen. Met name de landen die veel zaken doen met Groot-Brittannië, zoals Nederland.
Toch hoopt de Britse Kamer van Koophandel voor transport dat het uiteindelijk niet zover komt. "Een harde grens met de EU zou een ramp zijn", zegt directeur Guy Platten. "Onze sector is enorm afhankelijk van een open grens, dus dat moet het streven blijven. Ook na brexit."
Hij heeft al meerdere gesprekken gevoerd met Downing Street, waarin hij dit de Britse regering op het hart drukt. Die gesprekken gaven hem hoop. "Ik heb zeker het gevoel dat ze luisteren. Dat ze begrijpen wat er op het spel staat. Eerlijk gezegd denk ik dat de retoriek in de media, over dat de Britten op ramkoers zijn met de EU, niet overeenkomt met wat er achter de schermen gebeurt."
Maar daar is Van Breeschoten niet zo gerust op. Bij Heebink transport houden ze serieus rekening met een harde brexit en zijn ze zelfs al bezig om hun Britse dependances uit te breiden. "Als je naar Theresa May luistert en ze zegt dat ze liever geen deal wil dan een slechte deal, dan merk je wel dat ze de messen aan het slijpen zijn. En ik krijg het gevoel dat ze alleen maar verder uit elkaar komen te staan."
Hoe de uiteindelijke deal er uit gaat zien is nog volkomen onduidelijk. Vandaag begint een nieuwe week van onderhandelingen in Brussel. En de deadline voor een deal is maart 2019.