Hoe wittere wolken de aarde verkoelen, en meer antwoorden op jullie klimaatvragen
Toen Nieuwsuur onlangs aan zestien vooraanstaande Nederlandse klimaatwetenschappers vroeg of ze vertrouwen hebben in het beperken van de opwarming van de aarde, waren ze eensgezind: geen van hen denkt dat het gaat lukken om de temperatuur minder dan 2 graden te laten stijgen. Terwijl dat in 2015 wel werd afgesproken in het Klimaatakkoord van Parijs.
Naar aanleiding van ons nieuws kwamen er veel vragen binnen. Klimaatverslaggever Marijn Duintjer Tebbens van Nieuwsuur geeft antwoord op de belangrijkste:
Waarom wordt het jaartal 2100 altijd als eindpunt genomen als het over de opwarming van de aarde gaat? Is de verwachting dat de opwarming, hoe hoog die dan ook is, dan gestuit is of gaat het daarna nog gewoon door?
"In het Klimaatakkoord van Parijs staat dat jaartal nergens. Er staat alleen dat we de opwarming van de aarde gaan proberen te beperken tot ruim onder de 2 graden, en liefst tot 1,5 graad. En er staat dat in de tweede helft van deze eeuw de uitstoot van broeikasgassen wereldwijd naar netto 0 moet."
"Waarom dan toch die 2100? Dat komt doordat wetenschappers en modelmakers nou eenmaal graag een datum hebben voor hun modellen. En het is ook handig als iedereen dezelfde datum gebruikt. Maar het is wel een beetje misleidend. Want bijvoorbeeld de zeespiegelstijging gaat gewoon door, ook na 2100."
De TU Delft wil wolken witter maken, om zo de aarde koeler te maken. Maar hoe gaan ze dat doen?
"Daar wil de TU Delft zeewater voor gebruiken, dat ze onder hoge druk de lucht in pompen. Het idee is dat het water verdampt, zodat alleen de zoutkristallen over blijven. Om die zoutkristallen groeit in de wolken een nieuw druppeltje, dus er komen nieuwe druppels bij. En hoe meer druppels, hoe meer weerkaatsing van zonlicht én hoe meer afkoeling."
"Dit is de theorie, in de praktijk weten ze nog niet of het werkt want ze hebben het nog niet gedaan. En áls het werkt zijn er honderden, duizenden schepen nodig die non-stop over de oceaan varen om de bestaande wolken witter te maken. Want als je daarmee stopt, stopt ook het effect."
Over het niet halen van de tweegradengrens en mogelijke oplossingen voor de klimaatproblematiek, maakten we eerder deze video:
Waarom moet Nederland meer zijn best doen om de opwarming van de aarde te stoppen dan andere grotere, meer vervuilende landen?
"In het Klimaatakkoord van Parijs is afgesproken dat landen niet allemaal evenveel hoeven te doen. Rijke landen die historisch gezien meer hebben uitgestoten, en dus voor het overgrote deel verantwoordelijk voor de opwarming tot nu toe, moeten eerder in actie komen dan arme landen, die minder verantwoordelijk zijn voor de huidige opwarming."
"Europa heeft er bovendien voor gekozen het goede voorbeeld te geven. Ook met het idee: als wij het niet doen, kunnen het we ook moeilijk van armere landen vragen. Het is dus een zelfopgelegd doel."
Wat kunnen wij als 'gewone burger' doen om een verschil te maken?
"Als het over klimaatverandering gaat, kan je je als individu al snel machteloos voelen. Wat maakt het voor het klimaat nou uit wat ik doe? Dat gevoel is begrijpelijk. Onze wereld draait op fossiele brandstoffen en in je eentje kan je nooit dat hele systeem veranderen. Daarvoor, zegt ook het VN-klimaatpanel IPCC, is een systemische verandering nodig. En die gaat via de politiek."
"Toch is er ook steeds meer aandacht voor gedragsverandering. En dan helpt alles waardoor er minder CO2 wordt uitgestoten. Energie besparen is misschien een optie voor je, en minder vliegen of minder vlees eten kan ook een verschil maken. Zéker als meer mensen het doen.
Meer antwoorden op klimaatvragen vind je op klimaathelpdesk.org, waar wetenschappers ingezonden vragen beantwoorden.
