Groepsimmuniteit: premier Mark Rutte liet het woord gisteravond vallen in zijn toespraak over het coronavirus. Hij vertelde dat een groot deel van de bevolking de komende tijd besmet zal raken met het virus, maar dat er ook op die manier immuniteit wordt opgebouwd. En dat is belangrijk om het virus in te dammen.
"Wie het virus heeft gehad is daarna meestal immuun", legde Rutte uit. "Hoe groter de groep die immuun is, hoe kleiner de kans voor het virus om over te springen op kwetsbare ouderen en andere mensen met een zwakke gezondheid. Met groepsimmuniteit bouw je als het ware een beschermende muur om hen heen."
Maar hoeveel mensen moeten er dan ook daadwerkelijk ziek worden? Jaap van Dissel, hoofd van het RIVM, vertelt in Nieuwsuur dat ongeveer 50 tot 60 procent van de Nederlanders het virus zou moeten krijgen om groepsimmuniteit te bereiken. "Dat weten we op basis van de karakteristieken van de overdracht van het virus."
Van Dissel legt uit wat de nadelen zijn van een totale 'lockdown':
Om het aantal van 50 tot 60 procent te bereiken is het nodig dat mensen ziek worden. "We willen het virus laten rondgaan onder mensen die er eigenlijk weinig last van hebben", zegt Van Dissel. "Tegelijkertijd probeer je kwetsbare groepen zo goed mogelijk af te schermen. Als de groep die het virus heeft gehad groot genoeg is, zal die de kwetsbaren beschermen tegen het virus."
Daarom kiest de regering ervoor het virus "maximaal te controleren" en de piek in de verspreiding af te vlakken en uit te spreiden over een langere periode. Op die manier wordt immuniteit in de bevolking opgebouwd en raakt het zorgsysteem niet overbelast, vertelt van Dissel. "Dit is het middelste scenario."
Een scenario zonder maatregelen is geen optie, "omdat dan te veel mensen ziek worden in korte tijd". Maar een 'total lockdown' zoals andere landen wel afkondigen, is volgens Van Dissel ook niet de beste optie. "Zolang je hard onderdrukt is er weinig ziekte, maar zodra je dat niet meer doet kan het virus meteen terugkomen."
Als alles na een totale lockdown weer wordt opengesteld kunnen er opnieuw overal infectiehaarden ontstaan.
Hij legt die gevoeligheid uit aan de hand van China, waar een ingrijpende lockdown werd ingesteld om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Zo'n 80.000 mensen in het land hebben de ziekte nu gehad, maar dat is een heel klein percentage van de gehele bevolking van zo'n 1,4 miljard mensen.
"Het nadeel van zo'n totale lockdown is dat het virus een soort veenbrand gaat vormen, dat er onvoldoende opbouw van immuniteit is en dat je dus ook naar de toekomst toe altijd gevoelig zal blijven voor herintroductie van het virus. Als alles weer wordt opengesteld kunnen er opnieuw overal infectiehaarden ontstaan."
Ook denkt hij dat er voor het scenario waarin groepsimmuniteit wordt opgebouwd, het meeste draagvlak zal zijn. "Je laat het virus rondgaan in de groep die het aankan, terwijl je kwetsbare mensen ervoor afschermt. En dan is de bevolking uiteindelijk als geheel beschermd tegen een herintroductie van het virus."
Om het virus "gecontroleerd te laten rondgaan" is het nodig om soms maatregelen te nemen, zegt Van Dissel. Zoals nu is gebeurd met het sluiten van de scholen en horeca en het advies tot sociaal afstand houden. "Nu moeten we zien wat er de komende tijd gebeurt zodat er misschien ook weer maatregelen kunnen worden teruggedraaid."
