'We zagen wat er gebeurde in Amsterdam', dus ook Parijs op scherp vanavond

Het geweld rond de voetbalwedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv leidt ook in Parijs tot een gespannen situatie. De nationale elftallen van Frankrijk en Israël spelen daar vanavond om 21.00 uur voor de Nations League en de autoriteiten vrezen voor nieuw antisemitisch geweld.

Ook voor Franse begrippen worden de veiligheidsmaatregelen 'ongebruikelijk' genoemd. Er zijn vierduizend politieagenten op de been in en rond het stadion.

"De gebeurtenissen in Amsterdam veroorzaakten in Frankrijk een schok bij het publiek, maar vooral bij de politieke besluitvormers", zegt Mathieu Zagrodzki, een Franse onderzoeker gespecialiseerd in binnenlandse veiligheid. "De wedstrijd werd al als risicovol aangemerkt, maar na de gebeurtenissen in Amsterdam is er meer vrees voor agressie tegen Israëlische supporters."

Rond het stadion nemen bezorgde buurtbewoners hun maatregelen. De eigenaresse van een bakkerij houdt haar winkel gesloten, want: "We zagen wat er gebeurde in Amsterdam."

Mathieu Zagrodzki begrijpt dat de Franse autoriteiten ongerust zijn: "Net als in Amsterdam bestaat het risico dat men elkaar ophitst. Dat de Franse jongeren tegen elkaar zeggen: 'In Nederland deden ze het, nu zorgen wij ervoor dat Israëliërs zich niet veilig voelen.'"

De onderzoeker denkt aan copycatgedrag: "We hebben berichten gezien van mensen die zeggen dat ze deelnamen aan de rellen in Amsterdam en nu oproepen: kom op, Frankrijk, nu is het jullie beurt."

Bekijk hier terug wat er vorige week gebeurde in Amsterdam:

"Er is geen sprake van dat wij het risico nemen dat de dramatische gebeurtenissen van Amsterdam zich zullen herhalen", waarschuwt Bruno Retailleau, minister van Binnenlandse Zaken. "Frankrijk zal niet zwichten, zeker niet in geval van haatzaaierij." President Macron woont samen met premier Barnier en de minister van Binnenlandse Zaken de wedstrijd bij. Ze betuigen hun solidariteit "na de onacceptabele antisemitische acties" en geven een signaal af: de Franse staat laat zich niet intimideren.

Aantal antisemitische daden toegenomen

Extreme beveiliging en harde woorden, het is de vraag of die aanpak zal werken. Frankrijk heeft een van de grootste joodse én een van de grootste moslimgemeenschappen van Europa. Sinds 7 oktober vorig jaar zijn de spanningen tussen die groepen opgelopen. Volgens de Franse inlichtingendienst is het aantal antisemitische daden flink toegenomen.

Hoogleraar politicologie en godsdienstwetenschapper Olivier Roy vraagt zich af of de harde Franse opstelling niet averechts werkt: "Dat vergroot het probleem in plaats van het op te lossen. Het Israëlisch-Palestijnse conflict is onoplosbaar. Het gaat erom dit conflict binnen het beheersbare te houden en niet groter te maken dan het is. Antisemitisme veroordelen? Ja. Maar steun aan de Palestijnse zaak criminaliseren? Nee."

De kans op escalatie rond de wedstrijd vanavond lijkt op het eerste gezicht niet zo groot, denkt veiligheidsonderzoeker Mathieu Zagrodzki. "Het publiek rond het Franse team is heel rustig en familiaal, zonder een geschiedenis van geweld." Ook denkt hij dat de situatie anders is: "In Amsterdam was er een georganiseerde groep supporters die zichtbaar was en provocatieve liederen zong. Voor de wedstrijd Frankrijk-Israël worden slechts enkele tientallen Israëlische supporters verwacht."

Oververhitte reactie

Olivier Roy waarschuwt de autoriteiten voor een oververhitte reactie: "We moeten geen olie op het vuur gooien en de relschoppers belangrijker maken dan ze zijn. Want als ze merken dat de hele staat zich tegen hen mobiliseert denken ze dat ze de instellingen van de republiek kunnen terroriseren of van de monarchie, van Europa. Dan krijgt het te veel belang."

Uiteindelijk wordt er vanavond opvallend weinig publiek verwacht. Mathieu Zagrodzki. "Bedenk dat het stadion vrijwel leeg zal zijn met amper 20.000 toeschouwers in een stadion waar er 80.000 in passen. Met 4.000 politieagenten betekent dat één politieagent op elke vijf supporters. Dat is heel veel."

Olivier Roy: "Frankrijk is een veel meer politie-georiënteerde staat. De politie wordt veel sneller en veel intensiever gemobiliseerd dan in Nederland en de Fransen hebben een effectief oproerbestrijdingsapparaat." Helemaal uitsluiten van rellen doet hij niet. "Natuurlijk moet je rekening houden met geweld in de stadions, maar helaas maakt dit tegenwoordig deel uit van de sportwereld. Of het nu gaat om antisemitisch geweld, anti-zwart-geweld of anti-immigratiegeweld, het komt overal voor."