Sinds de onthullingen bij The Voice of Holland groeit het aantal meldingen van grensoverschrijdend gedrag. Experts zijn bang dat we nu doorslaan en de positie van beschuldigen op de werkvloer uit het oog verliezen. De onderzoeksredactie van Nieuwsuur dook in de cijfers, analyseerde rechtszaken en sprak met diverse deskundigen.
In dit artikel lees je reacties op het verhaal van Nieuwsuur.
Reactie Landelijke Vereniging Vertrouwenspersonen:
De vertrouwenspersoon is er voor iedereen die wil spreken over grensoverschrijdend gedrag of een integriteitskwestie. Dit betekent dat zij dus ook benaderd kunnen worden door personen die grensoverschrijdend gedrag verweten wordt. De vertrouwenspersoon kan nooit met de 2 partijen tegelijk in gesprek zijn. Een van de partijen zal dus doorverwezen moeten worden. Het kan dus dat de vertrouwenspersoon het gesprek aangaat met een aangeklaagde van grensoverschrijdend gedrag. Niet alle vertrouwenspersonen voelen zich hiervoor toegerust en staan liever alleen melders bij.
Reactie ministerie van Justitie en Veiligheid:
Momenteel wordt de gehele Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus onder de loep genomen met als doel om deze te moderniseren. Daarin wordt vanzelfsprekend ook gekeken naar de particuliere recherchebureaus.
Reactie regeringscommissaris Mariette Hamer:
De Regeringscommissaris heeft al vrij snel naar haar aantreden aangegeven dat onderzoek lang niet altijd de beste oplossing is, en dat er ook veel mis gaat bij het doen van onderzoek, waardoor uiteindelijk de melder, de beschuldigde en de organisatie alle drie er slechter aan toe zijn dan daarvoor. Dit is de reden geweest om al snel te komen net een handreiking 'hoe om te gaan met meldingen', later aangevuld met 'hoe krijgen we een veiliger cultuur' toegespitst op seksueel grensoverschrijdend gedrag maar breder toepasbaar.
We zien langzamerhand een verschuiving naar meer vroegtijdige interventies, maar de worsteling bij het al dan niet doen van onderzoek herkennen wij ook nog steeds.
Ook zien we dat er meer onderzoeksbureaus/personen zich aanbieden zonder dat de kwaliteit daarvan vast staat. 'De markt' lijkt in te spelen op de grotere aandacht die er is voor sociale veiligheid, seksueel grensoverschrijdend gedrag en integriteitsvraagstukken.
Dit noodzaakt tot een vorm van regulering. We zien onderzoek te vaak misgaan bijvoorbeeld door een gebrek aan expertise of ervaring van de onderzoeker. We zien dat wetgeving ontoereikend is of niet wordt nageleefd. We zien dat alle betrokkenen verwachtingen hebben bij een onderzoek, die vaak niet worden behaald. Onderzoek duurt bovendien lang en is vaak duur, en we zien dat zowel beschuldigden, melders als organisaties er regelmatig niet veel beter van worden.
Nieuwe eisen zijn daarom nodig. De Regeringscommissaris zal daarom in overleg met wetenschappers, deskundigen en betrokkenen advies gaan geven hoe de wet- en regelgeving moet worden aangepast. Daarbij valt te denken aan vaardigheden die onderzoekers moeten hebben, opleidingseisen, certificering, opdrachtgeverschap, gedragsregels voor de sector, eisen aan verslaglegging en transparantie enz. Het lijkt het meest voor de hand te liggen dat dit advies vervolgens wordt opgepakt door het ministerie van Justitie en Veiligheid. De Regeringscommissaris zal daarom ook met hen in overleg gaan.
Reactie Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid:
We zien dat feitenonderzoeken naar personen niet altijd goed verlopen. Dit draagt niet bij aan de oplossing en het herstel. Mariëtte Hamer heeft aangegeven dat ze een advies wil uitbrengen over de eisen waaraan onderzoekbureaus en onderzoeken moeten voldoen. Dat advies zien we met belangstelling tegemoet.
Reactie Gemeente Utrecht in reactie op de zaak van Van Engelenburg:
De gemeente Utrecht realiseert zich de grote impact die het handelen van de gemeente op onze medewerker heeft gehad, daarvoor hebben wij hem onze excuses aangeboden. Wij zijn inmiddels met elkaar in gesprek om ervoor te zorgen dat onze medewerker weer op een goede manier aan de slag kan. Wij trekken ons als gemeente het oordeel van de rechter aan. Het is voor ons aanleiding om het eigen handelen kritisch onder de loep te laten nemen en daaruit de nodige lessen te trekken.