De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, António Guterres, heeft vandaag de Russische president Vladimir Poetin ontmoet. Het is de eerste ontmoeting met de VN-chef in meer dan twee jaar. En dat doet bij sommigen de wenkbrauwen fronsen, zeker in Oekraïne.
Guterres' bezoek vindt plaats tijdens de bijeenkomst van de BRICS in het Russische Kazan. BRICS is een economisch samenwerkingsverband van negen landen (Brazilië, Rusland, India, China, Zuid-Afrika, Egypte, Ethiopië, Iran en de Verenigde Arabische Emiraten).
"Vooral een anti-westers feestje", zegt oud-topdiplomaat Ed Kronenburg. "Voor Poetin een soort rechtvaardiging van waar hij allemaal mee bezig is." Het bezoek van Guterres legitimeert de bijeenkomt, vindt Kronenburg. "Ook omdat hij er niet heen gaat met een duidelijk mandaat of met het voornemen om iets te gaan doen aan de crisis in Oekraïne."
'Kwalijk'
In Oekraïne zijn ze dan ook woedend. Dat Guterres "oorlogsmisdadiger Poetin" bezoekt is een verkeerde keuze die de zaak van de vrede niet vooruit zal helpen, laat het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken weten. "Het schaadt de reputatie van de VN."
Minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken noemt het bezoek ook "kwalijk" voor de VN. Poetin wil ermee laten zien dat hij niet helemaal alleen staat, zei Veldkamp in de Tweede Kamer.
Maar oud-diplomaat en oud-minister van Buitenlandse Zaken Ben Bot, ziet dat anders. "Dat bezoek is wel een goed idee. Guterres, socialist en oud-premier van Portugal, is de aangewezen persoon om daar te zijn en zijn stem te laten horen. Dat is de stem van vrede."
Guterres pleitte vandaag in Rusland op nieuw voor vrede in Oekraïne. "Daar zal Poetin niet van onder de indruk zijn. Het conflict is nu al ruim twee jaar aan de gang. Het is niet voor het eerst dat er over vrede wordt gesproken. Zijn bezoek zal niets uitmaken voor de opstelling van Poetin in het conflict met Oekraïne", zegt Kronenburg.
Poetin kreeg tijdens de BRICS-top van meerdere landen een oproep om de oorlog met Oekraïne te beëindigen. Zo zei de Chinese president Xi Jinping dat er "geen escalatie van de gevechten" in Oekraïne mag plaatsvinden. En de Indiase premier Narendra Modi riep op tot vrede. "Wij steunen dialoog en diplomatie, niet oorlog", zei hij.
Koalabeertje
Guterres heeft herhaaldelijk kritiek geuit op het militaire offensief van Rusland in Oekraïne. Hij zei eerder dat het een "gevaarlijk precedent" schept voor de wereld. Ook was hij betrokken bij vredesinspanningen tussen beide partijen en bemiddelde hij bij de deal waardoor Kyiv in 2022 weer veilig graan vanuit de havens kon exporteren.
Bot verwacht dat Guterres ook nu met iets zal komen. "Guterres is een man met een zacht voorkomen, maar hij is een harde onderhandelaar. Hij ziet er misschien uit als een gezellig koalabeertje, maar hij weet wat hij wil. Er is geen enkele top waar je naartoe gaat als je niet van tevoren hebt afgesproken dat er iets uitkomt."
