In een onderzoek naar drugshandel in de haven van Vlissingen heeft de politie een vergaand middel ingezet. De recherche voerde zelf 100 kilo cocaïne in via een overslagbedrijf. Een agent die zich voordeed als drugscrimineel betaalde 180.000 euro aan de directie, zegt de advocaat van één van de hoofdverdachten tegen Nieuwsuur. Hij baseert zich op het politiedossier.
Op 6 mei vielen opsporingsdiensten binnen bij het bedrijf, doorzochten verschillende woningen en arresteerden de driekoppige directie. Woensdag wordt het bedrijf, Bulk Terminal Zeeland (BTZ), voor een jaar gesloten op last van de burgemeester. De advocaat noemt dat besluit "onbegrijpelijk".
Microfoons, een camera en een infiltrant
De politie vermoedt al langer dat de activiteiten van BTZ een dekmantel zijn voor de import van cocaïne. Het bedrijf doet de op- en overslag van jaarlijks een miljoen ton aan bulkgoederen, zoals stenen die gebruikt worden om windturbines op zee te verzwaren.
"BTZ is goed voor ongeveer een procent van onze volumes", zegt havendirecteur Daan Schalck. "Het is geen klein bedrijf, maar het is niet een bedrijf dat ons als haven volledig zal ontwrichten omdat het nu dicht is."
Schalck noemt het besluit van burgemeester Van den Tillaar "droevig" voor de 35 werknemers en de klanten, maar staat er wel achter. "Wij delen zijn bezorgdheid."
De zorgen van Van den Tillaar over BTZ ontstonden door langdurig justitie-onderzoek. In ontsleutelde chatberichten kwam het bedrijf naar voren als facilitator van drugshandel. Vervolgens luisterde de politie de directieleden anderhalf jaar lang af, onder meer met microfoons in hun werkkamers. Bij de toegangspoort van het bedrijf stond een heimelijk opgestelde camera.
Ook zette de politie dus een infiltrant in, blijkt nu. Een agent deed zich voor als drugscrimineel en probeerde via het bedrijf cocaïne te smokkelen. Na verschillende ontmoetingen betaalde de agent twee directieleden 180.000 euro.
100 kilo coke uit eerdere inbeslagname
In een container smokkelde de politie 100 kilo cocaïne via het terrein van BTZ. De partij drugs kwam uit een lading die de politie eerder op een heel andere locatie in beslag had genomen, stelt Rinus Wouters, advocaat van Jacco G., een van de opgepakte directieleden. "Dit laat zien hoe ver het onderzoek gaat, dat echt geen middel ongebruikt is gelaten."
Hoe de partij drugs precies vervoerd is en door wie, is niet duidelijk. Het Openbaar Ministerie (OM) wil niet op de zaak reageren tot de eerste zitting op 8 augustus.
Na het onderzoek concludeerde de politie dat er de afgelopen jaren meerdere partijen cocaïne op het terrein van BTZ aanwezig waren geweest. Het zou gaan om zo'n 2500 kilo.
Eén van de belangrijkste herkomstlanden van cocaïne in de Nederlandse havens is Ecuador:
Bij Jacco G. is geen geld teruggevonden. "Hij wist van niks", zegt advocaat Wouters. "Voor de medeverdachten ligt dat misschien anders." In alle getapte gesprekken van G. wordt niet gesproken over drugshandel, benadrukt hij.
Volgens het OM moet G. als directeur wel iets van de drugstransporten gemerkt hebben. Maar, werpt Wouters tegen, "hij kan niet alles in de gaten houden". Veel meer havenbedrijven hebben te maken met drugssmokkel, maar dat betekent niet per se dat de directie betrokken is, zegt de advocaat. "Vorige maand werd er nog 3600 kilo gevonden bij een bedrijf."
Sluiting vindt hij dan ook overdreven. "BTZ wordt weggezet als criminele organisatie. Dat is in mijn optiek echt onjuist."
Maar burgemeester Van den Tillaar zag grond genoeg voor zijn besluit. "Deze ondermijnende criminele activiteiten brengen gevaren met zich mee. Ik vond het van het grootste belang dat het bedrijf wordt onttrokken aan de handel en dat daarmee ook de veiligheid in het gebied en voor de medewerkers wordt bevorderd."
Om een bedrijf of ander object te sluiten, hoeven burgemeesters niet te wachten op een rechterlijke uitspraak. Ze sluiten met regelmaat panden vanwege (vermoedens van) drugshandel. "Maar op deze schaal een havenbedrijf, dat heb ik ook nog niet eerder meegemaakt", zegt Van den Tillaar.
Havendirecteur Schalck: "Dit is de eerste keer in de haven dat er op directieniveau betrokkenheid is en dat een bedrijf opgericht zou zijn als een soort dekmantel voor drugsactiviteiten. Dit is voor ons een signaal dat we nog beter moeten kijken met welke bedrijven we zaken doen."
Bij de drie directeuren heeft justitie voor een kleine twee miljoen euro beslag gelegd, blijkt uit gegevens van het kadaster. BTZ is vorige week failliet verklaard.