Om bedrijven in Nederland te houden en om voor Nederlanders de welvaart op peil te houden, moet de overheid het land sneller vergroenen en duidelijke keuzes maken voor de toekomst. Dat zegt de Sociaal-Economische Raad (SER), de belangrijkste regeringsadviseur, tegen de partijen die een coalitie proberen te vormen. Donderdag publiceerde de SER haar toekomstvisie voor 2040 die de raad aanbiedt aan informateur Ronald Plasterk.
"De vraag ligt op tafel waar wij in de toekomst ons geld mee verdienen", zegt SER-voorzitter Kim Putters in Nieuwsuur. "Ik hoor bij heel veel bedrijven en werknemers zorgen over in welke sectoren en technologieën de overheid zou willen dat Nederland vooroploopt in de toekomst. Welke keuzes maken we, hoe richten we onze arbeidsmarkt daarop in? Hebben we voldoende geschoold personeel? Worden vergunningen snel genoeg verleend?"
'Bedrijven willen geen beleidswissel'
Als de overheid niet met heldere antwoorden op dat soort vraagstukken komt, dreigen bedrijven ons land te verlaten, zegt Putters. "In de komende paar jaar moeten heel veel bedrijven belangrijke beslissingen nemen waar veel geld mee is gemoeid, bijvoorbeeld rond schone technologie. Als je daarover geen duidelijkheid krijgt van de overheid, gaan bedrijven afwegen of ze die investeringen wel in Nederland willen plegen. We zien steeds vaker dat die afweging de verkeerde kant op valt. Bedrijven willen consistent overheidsbeleid dat niet iedere paar jaar wisselt."
Putters waarschuwt dat landen om ons heen ook snel verduurzamen. "We prijzen onszelf ook uit de markt, ook internationaal, als we deze weg niet verder op gaan."
Niemand kan toch iets hebben tegen het toepassen van schone technologieën?
De vraag is in hoeverre de partijen aan de formatietafel naar de SER willen luisteren. Volgens Putters ligt het voor de hand dat Nederland focust op duurzame technologieën en een snelle vergroening, maar dat lijken voor PVV, NSC, VVD en BBB niet bepaald prioriteiten te zijn.
Zo staat in het verkiezingsprogramma van de PVV dat "de Klimaatwet, het Klimaatakkoord en alle andere klimaatmaatregelen direct door de shredder" kunnen. PVV, NSC en BBB willen bovendien het geld uit het Klimaatfonds, 35 miljard euro, aan andere dingen uitgeven.
Putters benadrukt dat zijn advies "geen klimaatagenda" is, maar de vraag probeert te beantwoorden hoe we onze welvaart de komende decennia kunnen behouden. "Dit gaat er ook gewoon over hoe ondernemers hun geld kunnen verdienen. En ik ga ervanuit dat dat voor de formerende partijen een belangrijk item is."
"Niemand kan toch iets hebben tegen het toepassen van schone technologieën waardoor we ook gezonder kunnen werken en gezonder kunnen leven. Het is goed voor je verdienvermogen én goed voor werknemers. De kiezers van alle politieke partijen hebben er baat bij dat als zij een huis kopen of huren, ze niet over tien, vijftien jaar in beschimmelde en vochtige huizen zitten. Dat is ook duurzaamheid."
Naar verwachting schuift Putters binnenkort als expert aan bij de formatiebesprekingen. Een datum is nog niet gepland. Putters: "Wij zien erg uit naar de dialoog."
