Alles wijst erop dat het Russische offensief langzaam is begonnen. Er zijn meer beschietingen, meer pogingen tot doorbraak en ook meer doden. "Je ziet niet meteen een enorme optocht aan pantservoertuigen, maar de intensiteit van de gevechten neemt wel toe", zegt Peter Wijninga van The Hague Center for Strategic Studies.
Rusland zelf spreekt nog niet van een offensief, zegt Ruslandexpert Bob Deen van Instituut Clingendael. Toch ziet ook hij dat Rusland de druk op Oekraïne opvoert. "De eenheden zijn de afgelopen tijd op sterkte gebracht, door mobilisatie en reservisten. Veelal missen die nieuwe rekruten gevechtservaring of goede militaire training, dus het is nog afwachten hoe effectief ze zullen zijn."
Strijd te voet
Een ding dat opvalt volgens beide defensiedeskundigen: de Russen voeren de strijd nu vooral te voet. Ondanks intense beschietingen schuift het front metertje voor metertje op. Wijninga: "Niet elk offensief is een soort blitzkrieg met enorme formaties aan tanks en voertuigen."
De Russen verloren in één jaar tijd namelijk een aanzienlijk deel van hun materieel. Volgens verschillende oorlogsanalisten zijn ruim vijfhonderd Russische tanks inmiddels in Oekraïense handen. Daar bovenop vernietigde Oekraïne zo'n duizend Russische tanks.
Het gerenommeerde Institute for the Study of War meldt ook dat Rusland moeite heeft om op korte termijn een groot gemechaniseerd offensief op touw te zetten. En dus vechten soldaten de strijd aan de frontlijn voor een flink deel te voet uit. Experts zeggen dat een grootschalig offensief vanuit meerdere kanten, zoals dat vorig jaar gebeurde, er hoogstwaarschijnlijk niet in zit.
Iets wat ook meespeelt: velden in Oekraïne liggen bezaaid met mijnen. Daardoor moeten tanks op sommige plekken noodgedwongen in colonnes achter elkaar rijden. Als de eerste tank kapotgaat of vastloopt in de modder, staat de rest erachter ook vast.
In onderstaande video vertelt een Oekraïense kolonel hoe een lange rij Russische tanks in Voehledar een makkelijk doelwit werd.
Ondanks de trage opmars, lijken de Russen wel haast te hebben. De Russische president Vladimir Poetin gaf zijn opperbevelhebber eerder opdracht om in maart de Donbas in bezit te hebben.
Daarvoor zal Rusland een doorbraak moeten forceren in Bachmoet, een stad waar al maanden een bloedige strijd woedt. In dat stedelijke gebied liggen meerdere sterke verdedigingslijnen van het Oekraïense leger. "Dan vorder je zeer langzaam, omdat je telkens opnieuw het gevecht moet aangaan", vertelt Wijninga.
Volgens Deen van Instituut Clingendael willen de Russen vooral druk blijven houden. "Ze willen Oekraïne verliezen laten lijden en ondertussen tijd winnen om hun productie op te schalen."
Daardoor loopt ook het aantal slachtoffers op. Volgens Oekraïense cijfers vallen er iedere dag meer dan achthonderd doden aan Russische kant. Vier maanden geleden stond dat cijfer nog op zo'n vierhonderd. "We moeten het doen met wat we van de Oekraïners horen", zegt Wijninga. "Het kan zijn dat het iets is aangedikt, maar de Russen laten ook veel militairen liggen in het veld."
Het is heel simpel voor Poetin: het doel heiligt de middelen.
Experts verwachten dat de stad Bachmoet uiteindelijk zal vallen, maar dat het langzamer gaat dan verwacht. Telkens als het front opschuift, is er een kans dat het daarna weer stilvalt. "Dat komt doordat logistieke voorraden verder weg staan van het front", legt Wijninga uit.
Vorig jaar raakte Oekraïne deze voorraden met raketten en drones. Om dat te voorkomen verplaatsten de Russen munitie, voedsel en andere voorraden naar de achtergrond. "Opslagplaatsen liggen vaak tot meer dan tachtig kilometer van het front", vertelt Deen. Daardoor rijden vrachtauto's constant heen en weer, bijvoorbeeld met munitie, en dat kost veel tijd.
Of het de Russen gaat lukken om de Donbas in maart in handen te hebben, is volgens beide experts moeilijk te voorspellen. Volgens Deen is het onwaarschijnlijk gezien de militaire krachtsverhoudingen en ligt een een lange uitputtingsslag meer in de lijn der verwachting. Wijninga: "Maar als de Russen hun luchtmacht gaan inzetten, kan het ook zijn dat het gaat slagen. Het is heel simpel voor Poetin: het doel heiligt de middelen."
Aan het begin van de oorlog legden we uit waardoor het verloop van de oorlog toen minder snel ging dan de Russen (waarschijnlijk) hadden gepland:
