Op de NAVO-top in Roemenië wordt druk overlegd over het leveren van nieuwe wapens aan Oekraïne. De vraag is: hoeveel kan en wil het Westen nog geven? Ondertussen kampt ook Rusland, de tegenstander, met wapenproblemen. Want Poetins voorraad slinkt eveneens.
Dat de NAVO-landen nog altijd bereid zijn extra raketten naar het front te sturen, blijkt uit het statement dat ze gisteren gaven vanuit Boekarest. Dat luidt: "We zullen onze politieke en praktische hulp aan Oekraïne voortzetten zolang ze zich moeten verdedigen tegen de Russische agressie."
Veelbelovende woorden, maar wat zijn die waard? Volgens George Dimitriu, defensiedeskundige bij Clingendael, moet Oekraïne zich niet te snel rijk rekenen. Want wat als het sentiment in een land als Nederland omslaat? "In hoeverre is de belastingbetaler bereid raketten te sturen en daarvoor te betalen? Nu is daar nog niet zo veel gedoe over. Maar als het vordert, er is recessie, kunnen daar binnenlands problemen over ontstaan."
Bekijk hier de reportage en het studiogesprek:
Beeldvorming in het Westen
Dus heeft Oekraïne er belang bij dat de noodzaak van de wapenleveringen wordt gevoeld in het Westen. Om die reden komt het soms helemaal niet zo slecht uit als Rusland aanvallen uitvoert op Oekraïne en daar beelden van worden gemaakt. "Zodat het vooraan in de media komt en die beelden de westerse televisie overgaan", zegt Dimitriu.
Peter Wijninga, defensie-expert van het Haags Centrum voor Strategische Studies, beaamt dat Oekraïne probeert het gevoel van urgentie hoog te houden. "Dat betekent dat ze het waarschijnlijk niet helemaal laten zien als ze voldoende hebben van allerlei spul." Ondertussen overweegt Amerika langeafstandsraketten te leveren. Ook heeft Biden 53 miljoen dollar beloofd voor het herstel van het energienet.
Oekraïne vraagt om meer dan dat, maar wat kan het Westen nog meer bieden? Wijninga noemt in het bijzonder de zogenoemde small diameter bomb (SDB). Dat is een raket die vanaf 150 kilometer zeer precies op haar doel terecht kan komen. "Het is een aanvalssysteem waarmee je lanceerplaatsen van Russische drones en raketten kunt bestoken. Daarmee vergroot je de slagkracht van Oekraïne significant."
Op dit moment verbruiken de Russen zo veel wapens dat het de vraag is of de Iraanse industrie dat kan aanvullen.
Amerika heeft veel van zulke SDB's op voorraad. Maar de voorraad is niet oneindig. Wijninga: "Het is een risicoafweging. Komt onze eigen voorraad binnen een bepaalde kritieke grens, en zo ja, kunnen we ons dat veroorloven?"
Volgens de defensie-expert kan Nederland Oekraïne vooral helpen aan luchtraketafweersystemen. Nederland heeft daar drie exemplaren van. Ook beschikt Nederland nog over vliegtuigraketten die vanaf de grond verstuurd kunnen worden. "Die worden hier overtollig omdat de F-16 wordt uitgefaseerd."
Flinke tekorten in Rusland
Terwijl Oekraïne druk lobbyt bij de NAVO-landen, droogt ook het Russische wapenarsenaal op. "Ik ben vrij zeker dat ze minder dan de helft nu over hebben", zegt Dimitriu. "Dat is significant." Poetin raakt zo snel door zijn raketten heen dat hij lege rakethulzen afvuurt waar de nucleaire kop is uitgehaald, zegt Wijninga. "We zien ook dat er oudere wapens worden gebruikt die minder nauwkeurig zijn. Maar die kunnen nog altijd schade aanrichten."
Russen voelen er niks voor om in de wapenindustrie te werken omdat de lonen te laag zijn.
Waar Oekraïne de hoop vestigt op de NAVO, krijgt Rusland wapens uit Iran. Maar: "Op dit moment verbruiken de Russen zo veel wapens dat het de vraag is of de Iraanse industrie dat kan aanvullen." Bovendien stokt volgens Wijninga de binnenlandse wapenproductie. "Russen voelen er niks voor om in de wapenindustrie te werken omdat de lonen te laag zijn."
Hoewel zowel Oekraïne als Rusland hard wapens nodig heeft, ziet Dimitriu niet dat de bodem in zicht is. "Ik denk dat beide partijen dit echt nog wel even kunnen volhouden. Het punt dat een van de landen niets meer kan wordt waarschijnlijk niet bereikt."
