Jan Kleinnijenhuis
verslaggever Nieuwsuur
Het is zeer de vraag of het prijsplafond voor energie wel in kan gaan op 1 januari. Energieleveranciers weten nog altijd niet precies hoe de regeling eruit moet zien, en vrezen dat hun systemen niet op tijd klaar zijn om de maatregel uit te voeren. Dat bevestigen meerdere betrokkenen aan Nieuwsuur.
Nieuwsuur maakte een rondgang langs betrokkenen die aan de onderhandelingstafel zitten. Energiebedrijven hebben een aantal voorwaarden op tafel gelegd. Als daar niet aan wordt voldaan, is invoering van het prijsplafond per 1 januari niet mogelijk, stellen zij. "Dan moeten we onze systemen opnieuw aanpassen en zal 1 januari niet meer haalbaar zijn", zo laat energieleverancier Greenchoice weten.
De onzekerheid of de deadline gehaald wordt is zo groot, dat er al een plan B klaarligt. Als een energieleverancier het niet haalt om op 1 januari alles gereed te krijgen om het prijsplafond in te voeren, krijgt de consument - net als in november en december - een vaste vergoeding. Vermoedelijk is dat opnieuw 190 euro.
'Heel intensieve gesprekken'
Het kabinet kondigde op Prinsjesdag aan dat vanaf 1 januari maximumprijzen gaan gelden voor gas en elektriciteit. Energieleveranciers moeten dat gaan uitvoeren, maar de onderhandelingen daarover lopen stroef. In eerste instantie zouden energieleveranciers begin oktober duidelijkheid krijgen van het kabinet. Dit omdat de energiebedrijven zeiden dat ze drie maanden nodig hebben om hun bedrijfsvoering aan te passen.
Minister Rob Jetten voor Klimaat en Energie informeert morgen de Tweede Kamer over de stand van zaken van de onderhandelingen. Het lijkt erop dat de details nog niet allemaal zijn uitgewerkt. Energie Nederland, de branchevereniging van energiebedrijven, bevestigt dat de onderhandelingen met het ministerie nog steeds niet zijn afgerond. "Dat zijn heel intensieve gesprekken", zegt een woordvoerder.
Inmiddels is het begin november en zijn er volgens de energiebedrijven op cruciale punten nog altijd vraagtekens over hoe het prijsplafond eruit komt te zien. Zij maakten daarover deze week afspraken met het ministerie van Economische Zaken & Klimaat, maar zijn bang dat daar onder druk van de Kamer van wordt afgeweken.
Een van die afspraken is dat het Rijk de bedrijven vergoedt op basis van de consumentenprijs, dus de prijs die klanten op de website van de aanbieder zien. Dat ligt gevoelig: eerder werd uitgegaan van vergoeding op de prijs die de leverancier zelf bij de inkoop van energie betaalt. Een Kamermeerderheid is voor deze laatste optie, omdat vergoeding van de consumentenprijs het risico zou vergroten dat bedrijven overwinsten zouden maken.
Tegen Europese regels
Ook willen bedrijven dat het ministerie niet terugkomt op de afspraken over de wijze waarop de besteding van de ruim 23 miljard wordt gecontroleerd. In de huidige zogeheten vangnetregeling zijn de ACM en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) samen goed voor drie controlemomenten. De Europese Commissie heeft echter aangegeven dat hiermee het risico te groot is dat de sector meer geld krijgt dan ze kwijt zijn aan de klant, wat neerkomt op staatssteun aan energiebedrijven. Dat is tegen de Europese regels.
Bedrijven willen ook zeker weten dat de subsidies die zij aanvragen binnen een paar dagen worden uitgekeerd door de overheid. Anders moeten ze dit zelf financieren en dat lukt ze niet verwachten ze.
Iedere verandering van al deze afspraken heeft volgens de bedrijven een te grote impact op de bedrijfsvoering. Omdat het een grootschalige unieke maatregel betreft, moeten de bedrijven de IT-systemen hierop instellen. Die staan al grotendeels in de steigers. "Wij hebben een relatief jong systeem, dus ons lukt het nog wel, maar grote bedrijven met oudere systemen gaan grote aanpassingen nooit meer op tijd kunnen doorvoeren", laat een van de bedrijven weten.
Het ministerie van EZK zegt er met "alle betrokkenen hard aan te werken om dit op 1 januari geregeld te hebben. Daar zijn nu alle inspanningen op gericht."
