Binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken is een hardnekkig conflict uitgebroken over de vraag of vrouwen een officiële rol mogen hebben in de kerk, zoals predikant, ouderling of diaken. Een scheiding binnen de kerk dreigt.
Tijdens de synode, de kerkelijke vergadering, spraken mannen 21 dagen lang over de vraag of de vrouw mag worden toegelaten tot het ambt. Daarmee gaat het om het langste debat van de synode ooit.
Het is vrouwen bevolen onderdanig te zijn.
Het is een principieel conflict of je de tekst in de Bijbel letterlijk moet nemen. In de zogenoemde zwijgteksten in de Bijbel staat: "Laten uw vrouwen in de gemeenten zwijgen. Het is hun immers niet toegestaan te spreken, maar bevolen onderdanig te zijn, zoals ook de wet zegt."
Volgens een meerderheid van de Christelijke Gereformeerde Kerken is vrouwelijke deelname aan het kerkelijk ambt daarom volstrekt uitgesloten, zegt Gerard den Hertog, emeritus-hoogleraar Theologie. Hij was een van de sprekers op de synode. "Die meerderheid zegt: we hebben helemaal geen enkel probleem met de emancipatie van de vrouw. Wij willen geen enkele achterstelling van de vrouw. Maar wij denken dat je op Bijbelse gronden vrouwen niet kunt bevestigen als predikant, ouderling of diaken."
Maar een deel van de kerken denkt daar heel anders over. In de Christelijke Gereformeerde Kerk in Emmeloord hoeven vrouwen zeker niet te zwijgen, zegt dominee Bram Hofland. "Er is plek voor ze om de Bijbel te lezen, samen te zingen en zich tot God te dienen."
Vrouwen voelen zich absoluut niet onderdanig aan een man, vertellen kerkgangers. Hofland: "Wat mij betreft is er zeker ruimte voor vrouwen in het ambt. De Bijbelteksten zijn heel moeilijk te onderzoeken en te interpreteren. Maar hoe heerlijk is het om samen te mogen dienen in Gods koninkrijk?"
Ongehoorzaam
De meeste Christelijke Gereformeerde Kerken denken de Bijbel wél letterlijk te kunnen nemen. De teksten zijn volstrekt duidelijk, meent Hans van Vulpen, dominee van de Christelijke Gereformeerde Kerk in Urk. "Dit thema van vrouw en ambt is van begin tot einde een thema door heel de Bijbel. Als ik dat anders ga lezen, dan moet ik heel de Bijbel anders lezen. Dat kan ik niet, dat mag ik niet en dat wil ik niet."
Kerken met een andere interpretatie, zijn daarmee ongehoorzaam aan de Bijbel, zegt hij. "Ik kan helaas geen andere conclusie trekken. Hoeveel pijn mij dat ook doet."
Het is volgens de dominee "niet te dragen" dat andere kerken zich niet aan zijn lezing houden. "Omdat het een manier van Bijbel lezen vraagt, die echt totaal anders is. En niet meer gereformeerd. Je kunt de geschriften niet tegenspreken. Het is niet de vraag of je het leuk vindt, het is de vraag of je gehoorzaam wilt zijn."
Met 32 voor en 19 tegen besluit de synode dat vrouwen niet worden toegelaten tot het ambt. Alle aangesloten kerken moeten zich daaraan houden. De synode heeft besloten niet direct in te grijpen bij kerken die zich niet aan de regels houden. Zij krijgen nog twee jaar de tijd om terug te keren op het rechte pad. Maar dominee Hofland in Emmeloord gaat vrouwen "het zwijgen hoe dan ook niet opleggen".
De dreigende scheiding is pijnlijk voor alle betrokkenen, zegt theoloog Den Hertog. "Dat gaat ook door families heen. Dat betekent dat mensen niet meer bij elkaar op verjaardagen komen. Dat soort dingen zijn in de geschiedenis gebeurd. Daar moet je niet aan denken. En het mag ook niet. Dat raakt mij zeer."
De kerk is de plek waar mensen in wonderen geloven, zegt hij. "Nu moeten we met de handen omhoog aan God vragen: help ons, voer ons hieruit en breng ons bij elkaar."
