De Tilburgse burgemeester Theo Weterings zegt in Nieuwsuur namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) dat er op korte termijn aanvullende locaties komen om vluchtelingen op te vangen. Volgens een afspraak van anderhalf jaar geleden had die extra opvang er eigenlijk al moeten zijn. Maar slechts één provincie leverde daarvoor tot nu toe een plan in.
Anderhalf jaar geleden was de afspraak dat het Rijk, de gemeenten en de provincies zouden gaan werken aan meer en flexibelere opvanglocaties. Elke provincie zou nog in 2020 met een plan komen over waar en hoe dit gerealiseerd moest worden. "Tot nu toe is er één afgerond plan binnengekomen", zegt burgemeester Weterings, voorzitter van de VNG-commissie Bestuur en Veiligheid. "Maar er wordt nu extra hard aan gewerkt. Ik ga ervan uit dat we op korte termijn van meerdere regio's concrete locaties krijgen waar we aan de slag gaan."
Flexibele opvang asielzoekers
Naast Ter Apel moeten er voor die 'flexibelere asielketen' nog drie andere grote aanmeldcentra komen, staat in de plannen uit 2020. Er komen flexibele satellietlocaties, en elke provincie wijst minimaal één grote opvanglocatie aan waar in rustige tijden andere mensen wonen. Maar van de daadwerkelijke uitvoering van die ideeën is dus nog niet veel gekomen.
"Door de toename van het aantal vluchtelingen is er wel een extra inventarisatie geweest", zegt Weterings. "We gaan kijken op welke korte termijn er aanvullende locaties kunnen komen."
Te snel afgebouwd
Volgens Weterings komt de vertraging doordat het moeilijk is locaties te vinden. "En toch ook het urgentiebesef. Daar komt bij dat het onderdeel is van een flexibiliseringsagenda waar het Rijk ook bij is betrokken. Daar hoort ook bij dat de capaciteit van het COA minder snel wordt afgebouwd. In het verleden is dat te snel gebeurd bij asielzoekerscentra."
In Almere opende vandaag de tijdelijke noodopvang voor asielzoekers - een tentenkamp. Zulke noodopvang is duur en zorgt soms voor onrust, maar Nederland kan al decennia niet zonder, zie je hieronder:
Volgens Weterings kan het zo zijn dat er soms bedden leeg zijn, als het rustiger is. "Die reservecapaciteit moet standaard beschikbaar zijn. En we moeten zorgen voor gemengde voorzieningen. Als er dan geen statushouders in zitten, dan zijn die beschikbaar voor studenten, andere arbeidsmigranten of mensen die geen woning kunnen vinden."
Weterings geeft toe dat de uitvoer van de plannen de afgelopen anderhalf jaar onvoldoende is gelukt. "We moeten daar hard aan werken, dat is noodzakelijk met de druk van vandaag de dag. Ik weet dat verschillende gemeenten dit soort voorzieningen op korte termijn gaan realiseren."
Juist omdat er door de wooncrisis nu weinig huizen zijn, is het probleem extra groot, zegt Weterings. "Het is van belang om ook bij een nieuwe toestroom voldoende capaciteit te hebben. Daarom zijn tussenvoorzieningen en flexibele opvang nodig. Dan kunnen statushouders beginnen met de inburgering, en aan het werk komen. Want er is ook behoefte aan arbeidskrachten."