Wat betreft de Nederlandse universiteiten is er slechts één scenario denkbaar voor het nieuwe collegejaar, en dat is volledige opening. De universiteiten zien niets in onderwijs op anderhalve meter afstand, en willen studenten liever niet verplichten om te testen. De vele besmettingen door de deltavariant veranderen daar niets aan, blijkt uit een rondgang van Nieuwsuur.
"We willen hoe dan ook volledig open", zegt Pieter Duisenberg, voorzitter van de Vereniging van Universiteiten (VSNU). "En dat moet bovenaan de prioriteitenlijst komen te staan. We willen graag redeneren vanuit hoe we dat mogelijk maken."
Het kabinet had de universiteiten gevraagd twee scenario's voor te bereiden voor de heropening: eentje met anderhalve meter afstand, en eentje zonder. Een maand geleden zeiden veel universiteiten al dat er wat hen betreft maar een scenario is: onderwijs zónder die anderhalve meter afstand. En daar heeft de besmettelijkere deltavariant niets aan veranderd, vinden ze.
We konden na zo'n jaar niet van docenten en roosteraars verlangen dat ze twee scenario's ontwikkelen.
Toch hebben sommige universiteiten wel degelijk meerdere scenario's voorbereid - in meer of mindere mate. Zo houdt de Technische Universiteit Eindhoven rekening met drie opties voor het nieuwe jaar: mét anderhalve meter, zónder anderhalve meter en een lockdown. "Dat betekent onder meer twee volledige roosters voor het onderwijs naast elkaar", zegt een woordvoerder.
De meeste universiteiten beginnen daar echter niet aan, blijkt uit de rondgang. "Het uitwerken van twee naast elkaar bestaande scenario's is een te grote belasting van het personeel", zegt Duisenberg. "Wat de overheid vroeg, is niet haalbaar", zegt een woordvoerder van Tilburg University. En volgens de Universiteit Utrecht "konden we na zo'n jaar niet van docenten en roosteraars verlangen dat ze twee scenario's ontwikkelen".
Testen voor toegang?
Maar wat als er door de hoge besmettingscijfers toch maatregelen nodig zijn? "Wij zien ook de nieuwe werkelijkheid", zegt Duisenberg. "Als het kabinet zegt: voer testen voor toegang in, dan zijn we niet blij, maar zullen wel meewerken."
We vroegen studenten in Utrecht hoeveel ze ervoor over hebben om weer fysiek les te krijgen. Van "flex om alles terug te kijken online" tot "de drang naar school is groot":
Het testen voor toegang zou volgens Duisenberg "een gigantische logistieke klus" worden. "We zijn geen festivalterrein met een ingang. De campussen in Nederland tellen vele verschillende gebouwen. En denk aan de plekken waar de faculteiten door de hele stad zitten. En nee, dat is dan niet voor een weekje, dat zal echt voor een langere periode zijn."
Volgens Tilburg University is dat met zoveel gebouwen op de campus uit praktisch oogpunt zelfs "onhaalbaar". Andere universiteiten zien niet alleen praktische bezwaren, maar ook ethische. "Vrijwillig testen kunnen wij ons in vinden", zegt een woordvoerder van de Universiteit Twente. "Maar verplicht testen voor toegang is geen doen. Wij ontraden het kabinet dat, samen met de VSNU."
"Je mag mensen niet verplichten zich te laten testen", zegt Duisenberg. "We zijn dan wel verplicht een volwaardig alternatief te bieden."
Meerdere universiteiten geven in de rondgang aan dat het niet te doen is nog een parallel onderwijsprogramma te organiseren voor mensen die zich niet willen laten testen. Duisenberg: "We kunnen niet van docenten verlangen dat ze hun colleges twee keer geven, de werkdruk is al enorm."
