Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam, Universiteit Twente en de Universiteit van Cambridge vinden dat er meer rekening moet worden gehouden met aerosolen als besmettingsgevaar bij covid. Uit "meer en meer" modelstudies blijken die namelijk een belangrijke rol te spelen in de pandemie.
De wereldgezondheidsorganisatie WHO erkende afgelopen vrijdag ook de rol van aerosolen. Tot opluchting van onderzoeker Daniel Bonn van de Universiteit van Amsterdam. "We roepen dit eigenlijk al een hele tijd."
Piepkleine deeltjes in de lucht
Aerosolen zijn piepkleine deeltjes die minutenlang in een ruimte kunnen blijven hangen. Iedereen produceert aerosolen, onder meer door hoesten en niezen, maar ook door praten. Een aantal virussen, zoals mazelen, verspreidt zich juist sterk via die aerosolen. Voor covid was dat lange tijd niet duidelijk, maar nu lijkt het erop dat dit wel degelijk een mogelijkheid is.
Onderzoeker Bonn laat zien hoe aerosolen werken:
Keihard bewijs voor de rol van aerosolen bestaat niet, erkent Bonn. "Maar er zijn een heleboel dingen die je kwantitatief niet kunt verklaren als je die aerosolbesmetting niet meeneemt."
Hoe groot de rol van aerosolen in de pandemie is, weten we nog niet. "Er zijn meer en meer modelstudies die aangeven dat het een belangrijk aandeel is." Hij noemt daarbij praktijkvoorbeelden, zoals besmettingen bij zangkoren of een restaurant in Guangzhou, waar vorig jaar mensen besmet raakten terwijl ze afstand hielden.
Aanpassen van het beleid
Wat betekent dit nieuwe inzicht voor de bestrijding van het virus? Volgens Bonn is dat duidelijk: "Ventileren, ventileren, ventileren."
Ook wetenschapsjournalist Jop de Vrieze denkt dat dingen anders zouden moeten. "Nu zetten we een mondkapje op bij binnenkomst van een publieke ruimte. Zodra we binnen zijn en genoeg afstand kunnen bewaren, zetten we hem af. Als je uitgaat van aerosol-besmetting kun je na een halve dag naast een collega wel degelijk gevolgen ondervinden."
Ook ziet De Vrieze gevolgen voor bezoekjes bij mensen thuis: de meeste gewone woningen zijn niet heel goed geventileerd, en dus is afstand houden dan misschien niet genoeg.
Onderzoeker Bonn pleit voor meer onderzoek naar de ventilatie van bepaalde ruimtes, zoals scholen, sportscholen, restaurants en vliegtuigen. "Overal waar een heleboel mensen zijn, wil je dat de ventilatiecapaciteit groot genoeg is."
Mondkapjes
Ook het soort mondkapjes dat we nu gebruiken moet misschien worden aangepast. "De gewone maskers en de chirurgische maskers houden, als je uitgaat van aerosolen, eigenlijk niet genoeg tegen", zegt De Vrieze. "Daarvoor moet je echt een FFP2-masker hebben."
Ook het 'dubbele masker', waarbij je twee maskers overal elkaar doet, kan helpen. "De Amerikanen doen dat al. Wij vinden het een gek gezicht, maar het is wel logisch: het ene masker werkt als filter voor je mond, en het andere zorgt dat het de randen goed afsluit."
