Israël rouwt vandaag om de doden die vielen bij de rampzalig verlopen viering op de Meronberg, in het noorden van het land. Een enorm aantal ultra-orthodoxe Joden verzamelde zich vrijdag op de berg, waar zich het graf bevindt van een beroemde rabbijn uit de tweede eeuw. Deskundigen waarschuwen al langer dat het terrein niet geschikt is voor grote massa's mensen.
Desondanks was het vrijdag ontzettend druk: niet de toegestane tienduizend mensen hadden zich verzameld, maar mogelijk zelfs honderdduizend. Na een oproep het terrein te verlaten, raakten veel bezoekers beklemd op de weg naar buiten. Daarbij vielen in totaal 45 doden, waaronder ook kinderen.
Tegelijkertijd legt het de spanningen bloot tussen de overheid en de ultra-orthodoxe geloofsgemeenschap, de Haredi's. Die gemeenschap staat wantrouwend tegenover de autoriteiten. Bovendien wordt de gemeenschap steeds groter: inmiddels hoort 12% van de bevolking bij de Haredi's.
Veel leden van de gemeenschap vinden dat de overheid schuldig is aan de chaos:
De Israëlische rabbijn Yehoshua Pfeffer, zelf Haredi, ziet zeker dat de gemeenschap meer verantwoordelijkheid zou kunnen nemen, maar benadrukt dat er in dit geval helemaal geen sprake was van mensen die zich niet aan de regels hielden. "Dit evenement was toegestaan door de politie."
De geïsoleerde manier van leven is volgens Pfeffer een bron van trots voor ultra-orthodoxe Joden. Toch betekent dit volgens hem niet een gebrek aan samenwerken. "Het is in mijn ogen een plicht van de ultra-orthodoxe gemeenschap om een soort burgerlijke gehoorzaamheid te accepteren. Niet alleen voor onszelf, maar voor heel Israël. Dat is iets wat we allemaal nodig hebben."
Veel ultra-orthodoxe Joden gaan zo ver dat ze de staat Israël, vanuit religieuze waarden, niet erkennen als land. Pfeffer nuanceert die instelling.
"De ultra-orthodoxe gemeenschap heeft een ambivalente relatie met de staat Israël", zegt hij. "Maar uiteindelijk leven we allemaal hier op hetzelfde stukje land. We proberen samen te werken terwijl iedereen zijn eigen identiteit probeert te behouden. Maar uiteindelijk is er een gevoel van broederschap. Jammer genoeg zijn het juist vaak de tragische dingen en de rampen die ons samen brengen."
Meer verantwoordelijkheid kan volgens Pfeffer niet van één kant komen: hij roept de seculiere gemeenschap op ook concessies te doen. "Als je ultra-orthodoxe gemeenschap vraagt mee te werken, dan kan dat niet volgens jouw eigen voorwaarden. Want dat is op een heel erg seculiere manier."
