Tussen de tachtig en honderd kinderen zijn tijdens de coronacrisis in een ziekenhuis opgenomen vanwege MIS-C, een zeer zeldzame ontstekingsziekte die kan ontstaan na een coronavirus-infectie. Tijdens de tweede golf moesten ziekenhuizen vaker een kind met dit ziektebeeld opnemen. Meer dan de helft kwam terecht op de kinder Intensive Care.
Kinderarts Michiel Bannier van het Maastricht UMC+ werkt mee aan een landelijk onderzoek naar de gevolgen van covid-19 bij kinderen. "De tweede golf houdt langer aan. In totaal zijn veel meer mensen besmet geraakt en dan zie je ook dit zeldzame ziektebeeld bij kinderen vaker opduiken."
Immuunsysteem op hol
De kinderen die MIS-C (Multisystem Inflammatory Syndrome in Children) ontwikkelen, merken doorgaans weinig van hun coronavirusbesmetting. Maar vier tot zes weken later krijgen ze plotseling aanhoudende hoge koorts, vaak gepaard met ernstige buikklachten, rode vlekken op hun huid en een ontsteking van de slijmvliezen. Dat laatste is zichtbaar als rode ogen, een rode mond of rode plekken op de tong.
"Dit zijn de eerste tekenen dat hun immuunsysteem op hol is geslagen. Een storm aan ontstekingsreacties teistert hun lichaam. Die storm kan de bloeddruk sterk doen dalen en verschillende organen aantasten", legt Bannier uit. "Vooral het hart, de bloedvaten en de darmen. Soms ook de longen en nieren, de gewrichten en in een zeer uitzonderlijk geval het brein."
Joas, de elfjarige zoon van Nelleke van der Knijff, klaagt rond de Kerst na een partijtje stoeien over een pijnlijke plek in zijn nek. We dachten toen nog aan griep. Vervelend, maar niet meer dan dat", zegt zijn moeder.
Tot Joas een dag later rode vlekken op zijn buik ziet. Vanaf dat moment gaat het snel. Via de huisarts, de kinderarts in het plaatselijke ziekenhuis belandt Joas diezelfde dag nog in het LUMC. "Ze hebben wel twintig buisjes bloed afgenomen", zegt zijn moeder. Het blijkt MIS-C te zijn.
Joas heeft eerder corona gehad, iets waar hijzelf en zijn ouders niks van hebben gemerkt. Hij belandt op de kinder IC, zijn hart pompt niet meer goed.
Als het aangedane hart het bloed minder goed kan rondpompen, is snel medisch ingrijpen op een kinder-IC vereist. "Kinderen kunnen er anders aan overlijden. Gelukkig zijn we er in Nederland snel bij en is dit hier nog niet gebeurd", zegt Bannier. In het buitenland zijn wel kinderen aan de ziekte overleden.
Sinds er in in Nederland breed wordt getest, zijn in totaal 140.000 kinderen positief getest op het coronavirus. In het hele land delen kinderartsen hun ervaringen over MIS-C-patiënten met elkaar. Zo'n veertig kinderen, die de ziekte kregen, doen mee aan de wetenschappelijke studie.
Rode vlekken
MIS-C treft veelal kinderen die daarvoor nog kerngezond waren. De gemiddelde leeftijd van de patiënten is 10 jaar en ze verblijven gemiddeld een week in het ziekenhuis. Daar krijgen ze onder meer een ontstekingsremmer (prednison) en een antistoffenmix (immunoglobuline). "Gelukkig slaat dit goed aan. Het overgrote deel van de kinderen knapt snel op en zie je later weer vrolijk op het spreekuur terug", vertelt de kinderarts.
Het ging allemaal zo razendsnel, vertelt Van der Knijff. "De hele dag was ik rustig geweest en had ik tegen Joas gezegd: we gaan dit samen doen, dit kunnen we. Maar daar alleen in zo'n ziekenhuiskamer, terwijl Joas werd weggereden, dacht ik wel: Oh help. Mijn kind ligt op de IC. Ik heb toen heel hard gebeden."
De intensieve behandeling slaat aan. Inmiddels, anderhalve maand later, oogt Joas zelfs weer helemaal opgeknapt. Van der Knijff: "Mijn gevoel zegt dat het nu klaar is. Ik zie hetzelfde jongetje als hiervoor."
Dikke pech
Joas heeft minder dan een week in het ziekenhuis gelegen en gaat inmiddels ook weer naar school. Zijn hartonderzoek was nog wel even spannend, vertelt zijn moeder. "Ze zagen een verwijding in een kleine kransslagader. Maar volgens de cardioloog is dat niet iets waar we ons zorgen over hoeven te maken."
In het landelijke onderzoek volgen de kinderartsen kinderen als Joas langdurig om te weten of ze blijvende schade aan MIS-C overhouden. MIS-C is ontzettend zeldzaam, weet Van der Knijff. "Joas heeft gewoon dikke pech gehad. Maar ik vind het wel van belang dat ouders in ieder geval van MIS-C gehoord hebben."
Volgens kinderarts Bannier is de zeldzame ontstekingsziekte geen reden om kinderen thuis te houden van school of de kinderopvang. "In een normaal jaar belanden er meer kinderen op de IC vanwege andere infectieziekten als het RS-virus of het griepvirus. Door hygiënemaatregelen, opgelegd door de overheid, zien we die nu vrijwel niet. Je moet zo'n ernstige ziekte wel in het juiste perspectief blijven zien."
